AKDENİZ Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Aktekin, hızla yayılan Omicron varyantının ne kadar süreceğini ilk çıktığı yer olan Güney Afrika Cumhuriyeti'ni inceleyerek yorumlamanın mümkün olduğunu söyledi. Omicron'un burada pik duruma geçip iniş gösterdiğini aktaran Aktekin, 'Süreç bu şekilde ilerlerse bu dalganın başlangıcından itibaren 1,5-2 ay içerisinde sona erme ihtimali var' dedi. Omicron'un artık hemen hemen bütün dünyada hakim varyant haline geldiğini vurgulayan Aktekin, 'Ülkelerin çoğunda Omicron'la birlikte Delta'nın da etkisi azalmakla beraber sürüyor. Vaka sayıları inanılmaz bir hızla artıyor. Öyle ki günlük vaka sayıları daha önce en yüksek olduğu sayının neredeyse iki katına çıkmış durumda. Özellikle Avrupa'da Birleşik Krallık, Fransa, İtalya ve İspanya bu artışı körüklüyor. Bu arada Türkiye'de de yayılım hız kazandı ve yeni vaka sayıları hızla artmaya başladı. İnceleyeceğimiz ülkelerden birisi Portekiz. Portekiz'de tam aşılı kişilerin oranı yüzde 90'a ulaşmış durumda. Aşıların çoğu Mayıs ve Eylül arasında yapılmış. Buna karşılık son birkaç günde Portekiz'de yeni vaka sayıları hızlı bir artışa girdi. Şu an Omicron ve Delta etkisinde. Vakalar genç yaş grubu ve özellikle aşısız kişilerde yoğunlaşmakla birlikte böylesine yüksek tam aşılı oranına rağmen gözlenen artış Omicron'a karşı sürü bağışıklığının çalışmadığını düşündürüyor. Öte yandan Covid-19 nedenli ölümler bu ülkede oldukça düşük düzeylerde. Portekiz yüksek aşı oranlarının yayılmayı önlemede yetersiz kalsa da ölümlere engel olmakta ne kadar etkili olduğunu gösteren en iyi örneklerden biri. Yine 3'üncü doz mRNA aşılarında hayli yol almış İsrail'de Omicron nedeniyle vaka sayılarında belirgin bir artış görülse de ölümler yok denecek kadar az, tek tük' bilgisini aktardı. Omicron dalgasının ne kadar süreceğini varyantın ilk olarak saptandığı Güney Afrika Cumhuriyeti'ni inceleyerek yorumlamanın mümkün olduğunu kaydeden Aktekin, 'Delta varyantı hakim duruma geldiği ülkelerde ortalama altı ay süren bir yayılım gösterdi. Omicron dalgası ise ki şu anda tamamen hakim durumda. Güney Afrika'da yaklaşık bir ay içinde pik sayılara ulaşıp tekrar inişe geçti. Süreç bu şekilde ilerlerse bu dalganın başlangıcından itibaren 1,5- 2 ay içerisinde sona erme ihtimali var. Güney Afrika Cumhuriyeti 60 milyon nüfuslu, toplumun yüzde 60'ının kentlerde iç içe yaşadığı, tam aşılı oranı hayli düşük bir ülke. Bu özelliklere sahip bir ülkede bulaşma gücü yüksek bir virüsün kolaylıkla yayılım göstermesi mümkün. Sonuç olarak buradan elde edeceğimiz verilerle, verilere güvenmek şartıyla, varyantın yaratacağı dalgayı kestirebiliriz. Böylesine hızla artan vaka sayıları da dalganın daha kısa süreceği olasılığını arttırıyor' dedi. DAHA KISA SÜRECEK 'Özetle biraz verileri kullanarak, biraz da sezgilerimize başvurarak küresel Omicron dalgasının daha öncekilere göre çok daha kısa süreceğini, aşısız kişilerin daha fazla enfeksiyona yakalanacağını ve tam aşılı özellikle de hatırlatma dozu yaptırmış bireylerin ölüm olasılığının belirgin şekilde azalacağını söyleyebiliriz' diyen Aktekin, 'Dalganın kısalığı Omicron'un çoğu ülkede hakim varyant haline gelerek Delta'nın yerini almasına ve farklı özelliklerde bir başka mutasyonun görülmemesine bağlı. Bu koşullar yerine gelirse yeni yılın bahar ayları salgının sönmesine zemin hazırlayabilir' ifadelerini kullandı. ÖZEL/Dilan ERAY