Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şube Başkanı İncigül Sağdıç ile gıda mühendislerinin sorunlarını çözüm yollarını, gıda tüketimi, gıda güvenliği ve denetimi üzerine pek çok konuyu ele aldık. Gıda mühendislerinin en büyük sorununun istihdam olduğunu belirten Sağdıç, yaşanan sıkıntının yeterince üretim yapılmamasından kaynaklandığını söyledi.

- Gıda Mühendisleri Odası(GDO) kayıtlı kaç üyeniz var?

Odaya kayıtlı şuanda 853 üyemiz var.

- Gıda Mühendislerinin başlıca sorunları neler?

Sadece gıda mühendisleri değil de mühendislik ve mimarlık fakültelerinde mevcut sorunlar geçerli. En büyük sorunumuz istihdam özellikle gençler için tehdit kaynağı. İstihdam derken kamuda istihdam gibi algılanıyor ama özel sektörde de istihdam yok. İstihdamın olmamasının en büyük nedeni üretim yok. Biz gıda mühendislerinin görevi hammaddenin besin değerlerini koruyarak sağlıklı ürüne dönüştürmek. Üretim yapılmadığı takdirde yetişmiş iş gücüne iş imkanı yaratılamıyor. Ya da çalışma koşulları çok ağır oluyor. Üniversitelerde kontenjan sayılarının fazla olması nedeniyle her geçen yıl mezun sayısı artıyor buna paralel olarak da işsiz mühendis sayısı da artıyor. İnsanlar beklediği koşullarda çalışamıyor yığılma oluyor. Sadece gıda mühendisleri için değil bütün sektörlerde neredeyse aynı sorun baş gösteriyor.

- Antalya gıda açısından ne kadar güvenli?

Antalya'nın şöyle bir özelliği var. Antalya tarım ve turizm kenti. Tarımı gıda güvenliği açısından değerlendireyim. Antalya Türkiye'nin aynası. Antalya'nın turizm kenti olması nedeniyle gıda denetimleri diğer illerden daha fazla ve etkin. Yeterli değil denetimler ama diğer illere kıyasla daha iyi. Denetimlerde pek çok eksiklikler var. Ben denetimlerin sayısından çok etkinliğinden yanayım. Denetimlerin mevzuata uygun objektif bir şekilde sonuçlanması önemli. Denetimler daha etkin ve sık yapılmalı.

- Gıda denetimini gıda mühendisleri hariç kişilerde yapıyor? Bu konuda düşünceleriniz neler?

Gıda güvenliği denetimini en iyi gıda mühendisleri yapar. Bu konuda mütevazi olamayacağım. Çünkü herkesin meslek alanı farklıdır. Ham madde oluştuktan sonra nihai ürüne dönüşme aşamasındaki görev bizim işimiz. Gıda denetimini hakkıyla yapan arkadaşlarımıza haksızlık etmeyeyim ama en iyi gıda mühendisleri yapar denetimi. Bizim işimiz bu. Gıda güvenliği denetimi sadece kirli mi temiz mi,başında bone, elinde eldiven var mı değil. İşin çok daha fazla incelikleri var. Bunu da gıda mühendisleri biliyor. Umarım kamu, belediye, bakanlık da daha çok gıda mühendisi istihdamı sağlar.

- Okullarda gıda denetimi ve güvenliği yeterli mi?

Çeşitli dönemlerde bilinçli gıda tüketimi eğitimleri yapmak için okulları ziyaret ettiğimizde benim gözlemlediğim okullarda öğrenciler sağlıklı besleyici gıdalara ilgi göstermiyor. Bu nedenle de çoğu okulda sağlıklı gıdalara az rastlanıyor. Evet bazı zararlı gıdaların okul kantinlerinde satışı engellendi fakat daha da sağlıklı ürünlerin satışına dönüşebilir. Sağlıklı ve besleyici gıdaların daha da çeşitlendirilerek kantinlerde bulundurulması gerekiyor. Denetimlerde de dikkat edilmesi gerekiyor. Diğer türlü bu tür sağlıklı gıdaların satışı işletmecinin inisiyatifine bırakılmış oluyor. Hijyen bir yana mutlaka sağlıklı gıdaların arttırılması ve çeşitlendirilmesi gerekiyor.

- Ailelere ne gibi önerilerde bulunuyorsunuz?

Meyveli-aromalı içecekler, kızartmalar, şeker ve şekerleme ürünleri, gofretler, kekler kalori açısından zengin, yağ ve şeker içeriği yüksek ancak besin öğeleri açısından fakir gıdalardır. Tüketimleri ilerleyen zamanlarda ciddi sağlık problemlerine yol açmaktadır. Bu noktada ailelere de çok büyük görev düşüyor. Çocuklarımıza sağlıklı beslenmeyi mutlaka aşılamalıyız. Bunun da tek yolu öncelikle kendimizin doğru beslenmesidir.

- Sağlıksız gıdaların yaygınlaşması ile birlikte obezite hastalığı da günümüzün sorunlarından bir tanesi haline geldi. Siz neler düşünüyorsunuz?

Obezite çağımızın en tehlikeli hastalığı. Ülkemizde son yıllarda artış gösterdi. Beslenme kaynaklı başta olmak üzereobezitenin hareketsizlik teknolojiye bağımlılık gibi etkileri var. Ama baktığımızda obezite hastalığı doğru gıdalar tüketmemekten kaynaklandığını biliyoruz. Biz gıda mühendisleriyiz. Gıdanın işlenmesi ile bizler ilgileniyoruz fakat sütün yoğurda dönüşmesi de bir ileme teknolojisidir. Katkılı, boyalı gıdalarla yapılan ürünler de işlemenin sonucudur. Bir gıdanın besleyiciliği ile öteki işlenmiş zararlı gıdalar tartışılamaz o nedenle biraz daha fastfood dediğimiz beslenme alışkanlığının değiştirilmesi gerekiyor. Çocuklar küçük yaşta fastfood yemeye özendiriliyor. Aileler de çocuklarını kıramıyor ya da ısrarına dayanamıyor. Çocukların ellerinde zararlı işlenmiş ürünlere çok sık rastlıyoruz. Bu gıdaları çocuk yaştan almaya başladığında ilerleyen dönemlerde obeziteden tutun da birçok hastalığa davetiye çıkarıyor. Sağlıklı besin değeri yüksek düşük kalorili gıdaları tüketmeliler.

- Merdivenaltı gıda satışları çok fazla yapılıyor. Merdiven altı satışları ile ilgili önlemler denetimleri konusunda neler söyleyeceksiniz?

Merdivenaltı gıda satışları ile ilgili yasal mevzuat var. Ama uygulamaya baktığımızda yine satışlar devam ediyor. Denetim sayılarına da baktığımız zaman yeteri kadar yapılmış. Konu yine denetimlerin etkin yapılmasına geliyor. Merdiven altı gıda satışlarında caydırıcı cezaların verilmesi gerekiyor. Gıda ile ilgili konularda cezaların caydırıcı olmadığını düşünüyorum. Sadece merdiven altı değil işletmeler için de geçerli. Bazen cezayı üretip sağlıksız gıdaları üretip satmak daha karlı olabiliyor insanlar ve işletmeciler için.

Deniz TOPKAYA