- Her ile üniversite hedefi kapsamında çoğu fakültenin olduğu gibi eczacılık fakültelerinin de sayıları artıyor dolayısıyla mezun da çoğalıyor. Mezun çoğalıyor iş olanakları azalıyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?
Her ile üniversite yapılması siyasi projeler kapsamında. Üniversite mezun sayısının artması işsizliğin azalacağı anlamına gelmiyor. Siyasi kanallar da bizim söylediklerimizi söylüyor. Buna rağmen bizim ülkemizde şöyle bir altyapı var. İşletme açar gibi üniversite açarsam popülaritem artar ve buna artı katma değer olarak siyaseten oy olarak geri döner. Bunu mahalle muhtarlarından tutun, ilçe belediye başkanlarına kadar pozitif kullanmaya çalışan kişi çok fazla. Eczacılar olarak 2012 yılının Mayıs ayında bir düzenleme yaptık. Düzenleme 2014'te yürürlüğe girdi. Düzenlemeye göre nüfus kriteri baz alınıp 3 bin 500 kişiye bir eczacı düşüyor. Düzenlemeyle birlikte 2018 yılı eczacılık fakültesinden mezun olanlar eczane açamıyor. Yani işin popülasyonunun artması aynı zamanda işletmelerin sayısının artması anlamına gelmeyecek şekilde kanuni düzenleme var. Bu hem daha sonraki eczacılığı hayata geçirecek insanlar, hem de mevcut eczacılar için önemli bir karar. Bir işin kalifiye ve yeterli kalibrede olması için o işletmede işi yapan kişilerin ne çok ne az sayıda olması gerekir. Normal seviyede olması şart. Fakültelerin çok olması işsiz mezun sayısını arttıracak. Üniversite tercihlerinde iş olanağı kısıtlı olan mesleklerin tercih kataloglarında belirtilmesi gerekiyor.
- Bazı ilaçlar halk sağlığı dikkate alınmadan eczane dışında bakkal, market ve benzin istasyonlarında satılabiliyor. Bu konuda neler söyleyeceksiniz?
Üzerinde karekod olan, reçete ile satılır yazan her ürünün zorunlu satılması gereken yer eczaneler. Eczaneler Sağlık Bakanlığı'nın denetimi altında. Benzin istasyonları, bakkaliyeler gibi işletmelerin Sağlık Bakanlığı ile ilgisi yok. Bu gibi yerlerde sahte ürünlerle karşılaşma olanağı da çok fazla. Bize çeşitli zamanlarda eczaneler dışında satılan ilaçlar ile ilgili şikayetler geliyor bizler de tespit ediyoruz. Sorunları paydaşlarla birlikte çözmeye çalışıyoruz ihbarları değerlendirip denetimleri yapılıyor. İhbar edilmeyen yerlerde de halkın sağlığını tehlikeye sokacak şekilde ilaç satışına devam ediliyor.
- Eczane dışında satılan ilaçlar ilgili vatandaşa önerileriniz neler olacak?
Öncelikle vatandaşın bilinçlenmesi yani sağlıkta okuryazar oranının arttırılması gerekiyor. Vatandaşın ulaşabileceği her mahallede, sokakta, sağlık ocağı var. Sağlık ocaklarının yanında da eczaneler var. Vatandaşımız eczacının ya da sağlık kuruluşlarının kapısını çalsın, ne soracaklarsa onlara sorsun danışsınlar. Vatandaş sağlığına karşı hızlı erişimi değerlendirirse her zaman kaybedecek. Hız değeri, tehlike demektir. Bakkalda, manavda, markette, benzin istasyonunda ilacı alması erişimin kolaylığı değil ölümün kolaylığıdır. Ölüme atılacak ilk adımdır. Vatandaş bu tehlikeyi öğrenmeli.
- Dışarıda satılan ilaçların yanında internette satılan ilaç, vitamin gibi sağlık ürünler de var. Vatandaş daha ucuz olması nedeniyle internete yöneliyor değil mi?
İnternette satılan ilaçların bugün hiçbir kontrolü yok. Aklınıza gelecek her türlü vitamin ve mineral satışı yapılabiliyor. İnternette satılan bu tür sağlık ilaçları dediğiniz gibi eczanelerden ucuza satılıyor. Eczanede neden pahalı, eczacı çok kar ettiği için mi, hayır. İlacın üreten firmaya ve eczaneye maliyeti var. 20 lira ucuza internetten bulduğumuz ürün ya piyasadan toplatılmış, yeniden ambalajlanmış ya da gerçekten sahte hiç orijinal bir tarafı olmayan ya da yurtdışından bir şekilde temin edilip o sitede sırf popülarite yaratmak için satılıyordur. İnternette çoğu şey ucuza satılıyor. Sağlık butonuna bastığınız an ölüm kapınızı çalıyor demektir. İnternette satılan sağlık ürünlerinden uzak durulmalı. İnternetten ilaç almak demek ölüm demek. Bunlara çok dikkat etmek gerekiyor. Merdiven altı kavramından ve internette satılan sağlık ürünlerinden uzak dursunlar. Bugün internette satılan sağlık ürünlerinin hiçbirisinin kontrolü yok.
- Eczanelere verilen ödemelerde artış olmaması gündeme gelmişti. Hala aynı sorununuz var mı?
Düzenli ödemelerimizde hiçbir sıkıntı yok. Eczaneler her ay düzenli ödemelerini alıyor. Ama ödemelerde 5 yıldır bir artış söz konusu olmadı. Eczacılar olarak ödemelerde artış olmadığı için artan maliyetler karşısında ekonomik önlemlerimizi bizler alıyoruz. Ülkenin yaşadığı ekonomik durum belli. Nasıl önlemler derseniz önceden eczanede iki personel çalıştırırken bir personele düşürdük. Yapılabilecek mesai saatlerini Antalya'da 2 saat kısalttık. Çünkü ek mesai ödüyor eczacımız, personelini çalıştırmak zorunda kaldığında. Nöbet sistemi olduğu için eczanelerde ek mesaiyi nöbetçi eczane yapıyor. Bu tür önlemler gibi daha birçok sayabiliriz. Yeni yılda da bizim bütçemiz değişmeyecek çünkü yaklaşık dört-beş yıldır değişmeyen bütçe şimdi niye değişsin?
- Antalya'da kaçak eczane var mı?
Antalya'da kaçak eczane olmaz. Çünkü eczaneler Sağlık Bakanlığı'ndan ruhsat alarak çalışıyor. Eczane görünümünde bile olamazlar. İlaçların dışarı taşmış, sızmış veya kirletilmiş şekli piyasada bulunabiliyor ama eczacılıkta böyle bir durum olamaz.
- Dile getirmek istediğiniz başka konular var mı?
Eşdeğer ilaç konusunu sürekli gündemde tutmaya çalışıyoruz. Sağlık okuryazarlığından bahsettik cehaletin kalkması lazım biz firmaların satıcıları değiliz. Biz sağlık hizmeti veren insanlarız. O yüzden sağlık hizmeti verirken hangi firma hangi ürünü üretmiş. Bakanlıktan nasıl ruhsat almış bizim sorunumuz değil. Bunlar yasal çerçevede işlemleri yürüttüğü ve güvenilir kurumlar olduğu için Bakanlığımız da çok katı kurallarla ilaçları denetliyor. Eşdeğer ilaç bizim hastamızın ilaca erişiminde sağlamamız gereken en önemli donelerden biridir. Eşdeğer ilaç ilacın erişimini kolaylaştırıyor çünkü eczanede A ilacı yok, eşdeğeri B var C var E 'ye kadar ilaç var. Türkiye'de eşdeğer ilaçları üreten firmalar var. Hastamızın bununla ilgili bilgiye açık olması lazım. Belli bir ürünler aylardır piyasada yok, eşdeğerleri var. Ben şimdi o ürünün hastalığının tedavisini niye geciktireyim. Eşdeğerini kullansın vatandaşımız. Bu sayede milli sermayeye de katkıda bulunacaktır.Deniz TOPKAYA
