26 TEMMUZ 1887’den beri Esperanto günü yani ‘Adil Dil Günü’ olarak kutlanmaktadır. Uluslararası dil Esperanto'nun amacı, farklı dilleri konuşan insanlar arasındaki ilişkilerde kullanılması, bu şekilde tarafsız bir konuşma imkânı sağlanması ve insanlar arasındaki bu iletişimin adil olmasıdır. Kendi dilini konuşarak karşısındakinden daha üstün olduğunu hissetmeye kimsenin hakkı olmadı mesajı verilmektedir.
ESPERANTO DİLİNİN TARİHÇESİ
Esperanto kelimesinin kökeni Fransızcadaki umut etmek anlamına gelen ‘esperer’ kelimesine dayanmaktadır. Polonyalı göz doktoru Ludwik Lejzer Zamenhof tarafından 1887 yılında yaratılan yapay dil. Zamenhof'un 1905 yılında yayımladığı Fundamento de Esperanto (Esperanto'nun Temelleri) kitabında dilin yapısı ve kuralları izah edilir. Kendini Dr. Esperanto olarak tanıtan Zamenhof, farklı dilleri konuşan kişiler arasındaki iletişim zorluklarının, öğrenilmesi kolay bir ortak dil ile aşılabileceğini düşünerek Esperanto'yu oluşturmuştur. Günümüzde en çok tanınan ve en çok konuşanı bulunan yapay dil olmakla birlikte uluslararası iletişim dili olma amacına ulaşamamıştır.
ESPERANTO DİLİ NEDİR?
Bir yapay dil olarak Esperanto, hiçbir tek dile birebir bağlı değildir. Kelime haznesi bakımından Latin dilleri grubuna dâhil edilebilir; ancak yapıbilim bakımından mevcut hiçbir dil grubuna yakın değildir. Esperanto yapısal olarak genellikle sondan, yer yer önden eklemeli ve tek heceli dillerin özelliklerini yansıtmaktadır. Fonetik açıdan Slav Dilleri'ne yakındır. Esperanto serbest cümle dizimine sahiptir, cümledeki ögelerin yerleri değiştirildiğinde cümlenin anlamı değişmez. HABER/ÇİĞDEM KORKAN