Uzman Klinik Psikolog Fundem Ece Kaykaç
Bencillik, karşısındaki insanın düşüncelerini ve ihtiyaçlarını önemsemeden sadece kendi ihtiyaçlarını ve düşüncelerini önemsemektir. Bencillikle kendini düşünme karıştırılmamalıdır. Kendini düşünme davranışı sağlıklı bir davranıştır fakat kendini düşünme, başkalarının ihtiyaçlarını görmezden gelerek gerçekleştiriliyorsa bencilliktir.
Bencillik çocukluk çağımızda öğrenilmiş bir davranış olabilir. Çocuklar izleyerek ve taklit ederek öğrenirler. Çocukken rol model aldığımız kişiden bencillik davranışı öğrenilir. Bu nedenle çocukluk çağı anılarımız çok büyük önem taşıyor. Bilişsel psikolojiye göre ise; ben şemalarından kaynaklanabilir. Kişinin kendisini nasıl tanımladığı ve nasıl gördüğüyle ilgilidir.
Bencil insanlar kendi ihtiyaçlarını karşısındaki kişinin ihtiyaçlarından önemli görürler. İşbirliği gereken konularda uyum sağlamakta zorlanırlar ve eleştiri kabul etmekte zorlanırlar. Peki, bencil insanlarla nasıl baş edebiliriz? Baş etmek için öncelikle kendimizi çok iyi tanımamız gerekir. Kendi düşüncelerimizi, şemalarımızı tanımalıyız ki baş edebilelim. Bencil insanlarla baş etmek için onlarla aramıza sınırlar koyabiliriz. Bu sınırları koymakta zorlanıyorsanız kendi şemalarımıza bakmanın tam zamanıdır. Bazı insanlar 'fedakarlık, alttan alma' şemalarına sahiptir. Bu şemalarımız 'Niçin var? veya 'Bu şemalarımı nasıl değiştirebilirim?' sorularını kendimize sorarsak bencil insanlarla baş edebilmek için daha fazla güçlenmiş oluruz.
Bencil insanlar kendi düşünceleri ve istekleri olmadığı zaman sizi suçlayabilir ve öfke patlamaları yaşayabilirler. Böyle durumlarda kendi fikirlerinizi açıklamaktan çekinmemelisiniz. Eğer sürekli alttan alarak, kendinizi açıklamazsanız karşınızdaki kişi yaptığının doğru olduğunu düşüneceği için bu davranışını devam ettirecektir.
Bencil insanlar istedikleri olmadığı zaman sizin üzerinize gelebilir. Provokasyon uygulayan bencil insanlarla baş edebilmek için onun kullandığı dili kullanmamalısınız. Her zaman kendiniz olmalı ve provokasyonundan rahatsız olduğunuz kişiden uzaklaşabilirsiniz.
Bencil insanlar muhabbet ederken sizi dinlemediklerini fark edebilirsiniz. Sadece kendi açtığı konuları devam ettirmek isterler. Bu durumda daha genel konular açarak sohbetin yönünü değiştirebilirsiniz.