Son yıllarda çocuklar arasında fast food tüketiminin artması, çocukluk çağı obezitesinin hızla yayılmasına neden oluyor. Diyetisyen Mehmet Refik Sezgin, çocukluk çağı obezitesi ile fast food arasındaki ilişkiye dikkat çekerek bunun birkaç farklı nedeni olduğunu belirtti. Sezgin, çocukların fast food ürünlerine yönelmesinin, beyindeki belirli uyarıcılardan ve sosyal faktörlerden kaynaklandığını ifade etti.
Çocuklar için fast food ürünlerinin albenisinin yüksek olduğunu belirten Sezgin, “Beyinlerinde belirli uyaranlar daha fazla etkili oluyor. Sosyal çevre, ailelerin gıda etiği ve medya gibi faktörler de çocukları bu tür ürünlere yönlendirebiliyor. Fast food kültürü, özellikle okullardaki fast food restoranları ve kafelerle de pekişiyor. Bu tür yiyecekler, çocuklar için hem kolay erişilebilir hem de lezzetli olduğu için cazip hale geliyor” dedi.
FAST FOOD'UN ÇOCUKLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ
Fast food gıdalarının içeriklerinin de sağlıksız olduğunu vurgulayan Sezgin, “Lezzet açısından da farklılıklar gösterebilen bu gıdalar, buna bağlı olarak tüketim miktarlarını da artırabiliyor. İkinci olarak bu gıdaların içerikleri, birçok ürünün karbonhidrat oranının yüksek olmasına neden olabiliyor. Ayrıca, doymuş yağ asidi gibi zararlı bileşenlerin oranı da artabiliyor. Özellikle patates kızartması gibi yüksek enerjili ve küçük hacimli gıdalar devreye girdiğinde, bu tür gıdalara çocukların daha kolay ulaşabilmesi söz konusu olabiliyor” diye konuştu.
AİLELERİN SAĞLIKLI BESLENMEDEKİ ROLÜ
Ailelerin çocuklarının beslenme alışkanlıklarında önemli bir rol oynadığını belirten Sezgin, “Çocukların sağlıklı beslenme alışkanlıklarını geliştirebilmesi için ailelerinin de sağlıklı bir beslenme alışkanlığına sahip olmaları gerekir. Ekonomik sıkıntılar veya kültürel farklılıklar nedeniyle bu alışkanlıklar zaman zaman oluşamayabiliyor. Bu durumda çocukları sağlıklı beslenmeye yönlendirebilmek için nazik ve küçük adımlarla ilerlemek gerekiyor” ifadelerini kullandı.
Ailelerin çocuklarına sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazandırırken çocukları yemek hazırlama sürecine dahil etmelerinin de faydalı olduğunu belirten Sezgin şu ifadelere yer verdi: “Çocuğun sağlıklı beslenme alışkanlıkları kazanabilmesi için, önce ailenin sağlıklı beslenmesi önemli. Çünkü aileler genellikle ekonomik özgürlükten yoksun olabilir ve yemekleri hazırlamak, alışveriş yapmak gibi sorumluluklar zorlayıcı olabilir. Ailenin beslenme alışkanlıkları sağlıklı değilse çocuğun da sağlıklı alışkanlıklar edinmesi zorlaşır.
Çocuklarda beslenme sorunları olduğunda, ailelerin alışkanlıklarını gözden geçiriyorum. Kültürel farklılıklar, ekonomik durum ve ebeveynlerin çalışma saatleri gibi faktörler de etkili olabilir. Aileyi sağlıklı beslenme konusunda bilgilendirmek, nazik adımlarla değişiklikler yapmayı gerektirir. Örneğin, akşam tatlı yerine meyve tabağı sunmak, kahvaltıyı alışkanlık haline getirmek ya da haftada bir veya iki gün vejetaryen ya da balık günleri düzenlemek gibi adımlar atılabilir. Ayrıca, çocukları sürece dahil etmek, örneğin markete götürmek, yemek hazırlarken onlara yardımcı olma fırsatı sunmak gibi küçük değişikliklerle sağlıklı alışkanlıklar kazandırılabilir.”
OKULDA ARKADAŞ FAKTÖRÜ!
Okulda yemek yeme şansı olan çocuklar için farklı sorunların da ortaya çıktığını vurgulayan Sezgin, “Aileler açısından biraz avantajlı gibi gözükse de bu durum aslında daha karmaşık bir hal alabiliyor. Çocuğa evde yemek hazırlamak ya da yanında taşımasını sağlamak yerine, aileler çok rahat bir şekilde bir miktar para karşılığında bu ihtiyacı karşılayabiliyor. Sonuç olarak çocuklar evden hazırlanmış gıdaları ya da okul yemekhanesindeki yemekleri tercih etmek yerine, pratik ve hızlı çözümler arayabiliyorlar.
Okulda yemek yeme şansı olan çocuklar için ise farklı bir sorun ortaya çıkıyor. Çünkü okulda arkadaş etkileşimleri çok yüksek. Her çocuğun damak tadı farklı olduğu için bu durum da yemek seçimlerini etkileyebiliyor. Toplu yemek yenilen yerlerde ortak bir damak tadı oluşturmak oldukça zor. Bu noktada, eğer bir çocuk yemeğin kötü olduğunu, lezzetli olmadığını ya da beğenmediğini söylerse diğer çocuklar da bu görüşten etkilenebiliyor. Bu da onları, genellikle daha sağlıklı kabul edilen gıdalar yerine, fast food tarzı gıdalara yönlendirebiliyor maalesef” dedi.
‘HEP BİRLİKTE YEMEK ÖNEMLİ’
Ailelerin çocuklarıyla birlikte düzenli öğünler yemesinin önemine de dikkat çeken Sezgin, “Sofraya hep birlikte oturmak da önemli unsurlardan biri. Çünkü sofra, aile kültürümüzde sosyalleştiğimiz bir ortam. Bu nedenle, çocuğu tek başına yemek yemesi için zorlamak yerine, birlikte öğün düzeni oluşturmak yine aynı şekilde değerli bir yaklaşım oluyor” dedi.
