Ülkemiz bulunduğu konum itibariyle deprem kuşağı bölgesinde bulunuyor. Bu da Türkiye’yi bir deprem ülkesi yaparken bizleri de her daim hazırlıklı olmak durumunda bırakıyor. En son Kaş açıklarında ve Malatya’da gerçekleşen depremler ile birlikte bu gerçek bir kez daha kendisini hatırlattı. Deprem anında yapılacak birkaç hareket ise hayat kurtarıcı olabilir. Peki deprem anında neler yapılmalı?
Uzmanlar, deprem anında izlenmesi gereken temel davranış biçimini "Yat/Çök-Korun/Kapan-Tutun" hareketi olarak belirtiyor. Arama Kurtarma Derneği (AKUT) tarafından hazırlanan Deprem Eğitim El Kitabı’na göre, büyük depremler sırasında ayakta durmak zorlaşacağından, öncelikli hareketin güvenli bir yere yatmak ya da çökmek olduğu vurgulanıyor. Güvenli alanlar arasında, binanın çökmesi durumunda kişiye oksijen sağlayabilecek, kanepe, sağlam masa, yatak ya da çamaşır makinesi gibi, üstüne bir şey düştüğünde yer seviyesine sıfırlanmayacak eşyalar yer alıyor.
AKUT, "Yat/Çök-Korun/Kapan-Tutun" hareketini şu şekilde açıklıyor:
· Yat: Yere yüzüstü yatma ya da yan yatarak bacakları karına çekme (cenin) pozisyonudur.
· Çök: Özellikle masa altı gibi yerlerde, iki diz üzerine çökerek vücudu öne eğmeyi ifade eder.
· Korun/Kapan: Deprem sırasında üzerimize düşecek ya da devrilecek cisimlere karşı koruma sağlama durumudur.
· Korun: Başın korunması önceliklidir; bir yastık veya başka bir cisimle başınızı korumak.
· Kapan: Başınızı kollarınızın arasına alarak kapanmak.
· Tutun: Deprem sırasında sallanan ağır eşyaların (koltuk, oturma grubu gibi) kenarından tutarak onlarla birlikte hareket etmek ve sizi ezmelerine engel olmak.
Deprem anında kapı eşikleri, kesinlikle durulmaması gereken tehlikeli bölgeler arasında yer alıyor. Ayrıca, balkon, merdiven boşlukları ve asansörlerin de deprem sırasında kesinlikle kullanılmaması gerektiği vurgulanıyor. Uzmanlar, devrildiğinde yaralanmalara neden olabilecek büyük eşyaların (örneğin dolap, gardırop ve büfe) duvara sabitlenmesini de öneriyor. Bu, deprem sırasında oluşabilecek riskleri azaltmaya yardımcı olabilir. Unutmayın deprem öldürmez tedbirsizlik öldürür.
