​Gerontologların İstihdamı ve Gerontolog Mesleği

Gerontolog 2015 yılından beri yasal olarak koruma altına alınmış mesleki bir unvandır. Yani daha önce önüne gelen kendini gerontolog olarak tanımlayabildi. Bu çok ilginçtir. Başka bir yükseköğretim dalının da başına geldi mi, bilmiyorum. Düşünün ki hukuk okumamış ama kendisini avukat olarak tanıtıyor veya tıp okumamış ama hekim olduğunu söylüyor veya sosyoloji öğretiminden bihaber ama ‘sosyoloğum’ diyor.
Mesleki Yeterlilik Kurumu’na göre ‘Gerontolog, iş sağlığı ve güvenliği, kalite ve çevre korumaya yönelik önlemleri alarak; iş organizasyonu yapan, gerontolojik uygulama/hizmetleri konumlandıran, girişimleri başlatan, gerontolojik uygulama/hizmetlerin etkililik ve verimlilik değerlendirmesini yapan, alanında vaka yöneticiliği yapan ve mesleki gelişim faaliyetlerini yürüten nitelikli kişidir.” (MYK 2015, s.9). Bu tanımla herkes kendisine gerontolog diyemiyor.
Gerontolog öğretimi alanların içi rahatlamıştır herhalde. Fakat gerontolog olarak iş bulamıyorsa unvanın ne anlamı var? Manevi anlamı var. Bu alanda uzman olduğunu ve sadece gerontoloji öğretimi gördüğü için bu unvanı hakettiğini göstermesi bakımından Mesleki Yeterlilik Kurumu tarafından güvence altına alınması anlamlıdır.
Ancak bu tanım biraz da geliştirilmelidir. Tanımda iş sağlığı ve iş güvenliği kavramlarının anlamı belli değil. Kimin iş sağlığından ve iş güvenliğinden söz ediliyor? Kalite korumaya yönelik önlemlerden ne anlamak gerekir? Neyin kalitesini koruyacak? Hangi önlemlerle?
Kalite denildiğinde insanın aklına olumlu şeyler geliyor. Kaliteli kavramı hemen olumlu çağrışımlar yaratıyor. Aslında söylenmek istenilen kalite düzeyidir. Dolayısıyla gerontoloğun görevi kaliteyi korumak olamaz. Kalite düşükse bunu neden korusun? Kalite düzeyini yüksek seviyede tutmak veya yükseltmek denilmeliydi.
Aynı şey çevre kavramı açısından da geçerlidir. Gerontolog bir kere çevreci değildir. Daha bu açıdan tanımın zayıflığı anlaşılıyor. Çevre kavramı o kadar geniş ki, tanımlanmadıkça her şey çevre olarak nitelendirilebilir. Gerontolog çevre kavramından ne anlar? Bunu belirtmeden çevre koruyucusu kategorisinde değerlendirilmesi de akla uygun gelmiyor. Çevreyi korumaya yönelik önlemlerden ne anlamalıyız? Doğayı mı koruyacak? Neden tanımlanmamış olan bir çevreyi koruyacak? Hiç olmazsa mesleğiyle ilişkili veya mesleğini icra ettiği alanlar şeklinde bir çevre tanımı yapıldıktan sonra bu çevrenin yaşlı insana göre uyarlanması kavramından hareket edilerek ilgili çevrelerin gerontologgun mesleki bilgi ve tecrübesiyle yaşlılığa uyarlanması, geliştirilmesi ve korunması denilebilirdi.
İş organizasyonu yapan kavramı da anlaşılmıyor. Hangi işin organizasyonu? Şimdi bazıları benim kılı kırk yardığımı, iş kavramının tabii ki gerontologların iş alanındaki işler olduğunu, bunun anlaşılmayacak bir tarafı olmadığını düşüneceklerdir. Fakat olay bu kadar basitse, gerontoloğun da işi zaten belliydiyse o zaman yukarıdaki tanıma ne gerek vardı? Gerontoloğun hukukçu, kasap veya hekim olmadığı zaten hep belli değil miydi? Her şey iş kavramı altında toparlanabilir. Ev işi; temizlik işi, tamirat işi, büro işi vs. Gerontolog bu işleri mi organize ediyor? Alanında vaka yöneticiliği deniliyor. Vaka ne demek? Hangi vakaları yönetecek? Kimin vakası? Vakayı neden organize edecek?
Gerontolog mesleği tanımı elden geçirilmelidir. Gerontologların istihdam edilmediği şikayeti de bununla bağlantılıdır. Bir işveren bu tanıma baktığında gerontoloğun yaptıklarını bir başka uzmanın da yapabilecek durumda olduğunu zanneder. Çünkü bu tanım o kadar geniş ve genel bir tanımdır kigerontolog mesleğinin spesifik nitelikleri bu tanımda tümüyle göz ardı edilmiş.
Gerontologların mesleki alanlarında istihdam edilebilmesi için önce bu mesleğin mensubunun hangi işleri diğer uzmanlardan daha iyi yapabildikleri saptanmalı ve bunların mesleki tanımda açık ve net bir biçimde belirtilmeleri gerekmektedir.