TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Antalya Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Ali Manavoğlu, Dünya Gıda Güvenliği Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, Türkiye'de gıda güvenliği sorunlarının yüksek enflasyonla birlikte daha da arttığını belirtti. Başkan Manavoğlu, “2019 yılından beri “7 Haziran Dünya Gıda Güvenliği Günü" kutlanmaktadır. Bu bağlamda 2024 yılı sloganı “Beklenmeyen için Hazırlan” olarak belirlenmiştir. Bu günde yapılan etkinlik ve toplantılarda, tükettiğimiz her gıdanın güvenli olmasının önemine vurgu yapılarak, kamuoyunda farkındalık oluşturulması, gıda sektöründe ortak akıl ile işbirliğinin sağlanması ve çabaların güçlendirilmesi amaçlanmaktadır” ifadelerine yer verdi.
YÜKSEK ENFLASYON SORUN YARATIYOR
FAO'nun Gıda Fiyatları Endeksi'nin 2022'den bu yana düşüş eğiliminde olmasına rağmen, Türkiye'de gıda fiyatlarının üç katına çıktığını ifade eden Başkan Ali Manavoğlu, “Dünyada gıda güvenliğinin sağlanması konusunda ülkeler bazında farklı sorunlarla karşılaşılsa, ülkemizde güvenli gıdaya erişim sorunu, yüksek enflasyon ile daha da büyümektedir. FAO tarafından açıklanan “Gıda Fiyatları Endeksi” 2022 pandemi sonrasında başlayan düşüş eğilimine devam etmektedir. 160 puan ile Mart 2022’de zirveyi gören endeks, Nisan 2024’de 119 puana kadar düşmüştür. Ancak Türkiye’de durum tam tersine gelişmektedir. TÜİK verilerine göre Mart 2024 de 3150 olan “Gıda ve Alkolsüz İçecekler Tüketici Fiyat Endeksi”, Mart 2022 de 1101 ile üç kat daha azdır. Yanlış ve akıldışı ekonomik uygulamalar ve tarım-üretim politikamızın olmaması, bugün içinde yaşadığımız ürkütücü duruma gelmemizi sağlamıştır. Tarımın anavatanı olan ülkemiz, vatandaşının gıda ihtiyacını karşılamak için dışa bağımlı hale gelmiş ve gıda egemenliğini kaybetmiştir” dedi.
ADALETSİZ GELİR DAĞILIMI GIDAYI RİSKE ATIYOR
Başkan Manavoğlu, yüksek enflasyonun adaletsiz gelir dağılımına yol açtığını, dar gelirli grupların ucuz gıdaya yöneldiğini ve bu durumun merdiven altı işletmelerin artmasına sebep olduğunu belirterek, “Yüksek enflasyonun yarattığı adaletsiz gelir dağılımı ile satın alma gücü azalan ve fakirleşen emekçi ve dar gelirli gruplar, ucuz gıdaya yönelmektedir. Yine bu ortamda, merdiven altı işletmelerin sayısı artmakta ve engellenememektedir. Maliyet endişesi ile üreticiler, kalite düşürme ve gıda güvenliği sistemi kurmadan üretim yapmayı tercih etmektedir. Taklit ve tağşiş artmakta, tüketici güvenli olmayan, besin değeri düşük sağlık riski yüksek gıdaya mahkum edilmektedir. Yetersiz ve düzensiz olsa da Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yayınlanan taklit ve tağşiş ürün listelerinin uzun olması da Türkiye’de gıda güvenliğinin yeterli olmadığının kanıtıdır. Bu listeler aynı zamanda, devletin gıda denetimi görevini yeterince yapmadığını ya da yapamadığını da göstermektedir” açıklamalarına yer verdi.
GIDA GÜVENLİĞİ ÖNERİLERİ
Geçtiğimiz ay açıklanan ‘Tasarruf Tedbirleri’nin kamuda denetim personeli istihdamını olumsuz etkileyeceğini ve yetersiz olan denetimlerin daha da azalacağını belirten Başkan Manavoğlu, bu durumun taklit ve tağşişin artmasına yol açacağını ifade ederek, Gıda Mühendisleri Odası olarak, gıda güvenliğinin sağlanması için önerilerde bulundu. Başkan Manavoğlu, “Etkin ve yeterli kamusal denetim sağlanmalı, gıda konusunda eğitim almış teknik personel istihdamı zorunlu hale getirilmelidir. Küçük işletmelerde teknik uzman çalıştırılması zorunlu olmalı ve bu işletmelerdeki üretim belirli aralıklarla kontrol edilmelidir. Gıda işletmelerinde çalıştırılması zorunlu personelin görev ve yetkileri detaylı bir yönetmelikle belirlenmelidir. Taklit ve tağşiş yapan firmalara caydırıcı cezalar verilmeli, gerekirse işletmeler kapatılmalıdır. Taklit tağşiş listeleri rutin ve tarafsız şekilde açıklanmaya devam edilmelidir. Gıda güvenliği konusunda tüm paydaşların söz hakkının olacağı bir Gıda Güvenliği Otoritesi kurulmalıdır. Bilgi kirliliğinin önlenmesi için kamuoyuna yönelik çalışmalar plan ve program dahilinde gerçekleştirilmelidir” ifadeleri ile önerileri sıraladı. Başkan Ali Manavoğlu, Gıda Mühendisleri Odası olarak, Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere tüm paydaşlarla işbirliği yapmaya ve çözüm yolları konusunda üzerine düşen görevi yerine getirmeye hazır olduğunu da sözlerine ekledi.