ANTALYA’NIN 19 ilçesi içerisinde olan Gündoğmuş ilçesi, Antalya’nın en eski yerleşim yerlerinden biridir. 2022 yılında yapılan sayıma göre 7.188 kişiden oluştuğu biliniyor. Yüzölçümü 1323 km² olan Gündoğmuş ilçesi, Antalya'nın ilçelerinden güneyinde Alanya, kuzeyinde Akseki ve batısında Manavgat ilçeleriyle birlikte doğusunda da Konya'nın Hadım ve Bozkır ilçeleriyle komşudur. Bölgede bulunan mağaralardaki bulgular göz önüne alınarak her ne kadar ilçenin tarihinin yontma taş devrine kadar gittiği söylense de, ilçe sınırlarında günümüze kadar oluşan eserler daha çok ‘Geç Roma-Bizans Ve Selçuklu’ döneminin eserlerinin karakteristik özeliklerini yansıtmaktadır.
Peki, nereden geliyor bu ilçenin ismi?
İLÇENİN TARİHİ YONTMA TAŞ DEVRİNE DAYANIYOR
Bölgenin geçmişi antik çağlara dayanmaktadır. Bu konu ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır. Arkeolojik kazılar sonucu ortaya çıkan buluntular Roma’nın ilçede iskan ettiğini kanıtlamıştır. Roma dönemine ait birçok verinin ele geçmesine olanak sağlayan bölge bünyesinde Roma harabeleri, Taşahır Mevkiindeki Kaseyir Şehri harabelerini barındırmaktadır. İlçenin yakın tarihi ise söylenenlere göre Konya’nın İksire köyünden bazı nedenlerden dolayı göç eden aileler tarafından kurulmuş ve bu nedenle adına Eksere denilmiştir. Bölgenin tarihte neden Eksere olarak anıldığına dair ise farklı rivayetler bulunmaktadır.
BÖLGE NEDEN EKSERE OLARAK ANILMIŞ?
İlki Konya Karaman bölgesi tarafında İksile adı verilen bir bölge bulunmaktadır. Bu bölge tarafından Gündoğmuş ilçesine gelen kişilerin eksere ismini verdiği düşüncesidir. Diğer teori ise bu ismin Kösere’ den geldiği yönündedir. Bıçak, tahra ve dönemde kullanılan kesici aletlerin bilenmesi için kullanılan kösere taşı değiştirilerek Eksere haline getirilmiştir. Bölgede yaşayan köylüler Karamanoğullarındandır. Karaman ve Ereğli tarafından bölgeye gelerek yerleşen bu köylüler bölgenin adının eksere olmasında rol oynadığı düşünülmektedir. Son görüş ise bölgenin adının ökse bitkisinden geldiği yönündedir. Hayvanları beslemek için kullanılan bu şifalı bitkinin diğer adı ‘Gövelek’dir. Telaffuz edilmesi zor olduğu için zamanla Eksere halini aldığı düşünülmektedir.
EKSERE’DEN GÜNDOĞMUŞ’A
İlk dönemlerde idari olarak Akseki’ye bağlı bir köy olan Eksere 1936 yılında Akseki ilçesinden 14 ve Alanya ilçesinden 23 köy bağlanarak ilçe olmuş ve Gündoğmuş adını almıştır. İlçe ilk kurulduğunda 2 bucak (Güzelbağ ve Köprülü) ve 35 köyden oluşmuştur.
HABER/BUSE ER