YEREL GÜNDEM

İbradı ismi nereden geliyor?

Evliya Çelebi’nin 17. Yüzyıl’da ünlü Seyahatnamesi’nde bahsettiği Antalya’nın ilçesi olan İbradı’nın ismi nereden geliyor?

Antalya’nın 19 ilçesi içerisinde olan İbradı’nın adının nereden geldiğini biliyor musunuz? Antalya’nın en eski yerleşim yerlerinden biri olan İbradı’nın tarihçesini ve isminin nereden geldiğini sizler için yazımızda hazırladık. İşte o detaylar…

İbradı, Antalya’ya ortalama 160 kilometre uzaklıktadır. İbradı nüfusu 2022 yılına göre 2.875 kişi olarak belirlenmiştir. Yöre insanı Yörük'tür. Oğuzların Salur boyundan, Teke Türkmenlerinin çoğunlukla yaşadığı bir bölgedir. Afşar, İğdir ve Selçuklulardan dolayı Kınık boyları da hakimdir. Öz Türkçenin kullanımı çok yaygındır, Akseki - İbradı havzasında konuşulan Öz Türkçe hala kendini korumaktadır. Yöre halkı, Orta Asya'ya ait âdetleri hala korur. Oğlak, keçi, çebiç, teke fazlasıyla tüketilir.

Yörük kültürünün oldukça yaygın olduğu bir ilçedir. İbradı ilçe merkezinde bulunan tarihi konaklar, ilçenin otantik dokusunun günümüze taşıyan yapılar arasındadır.  Bölgenin düğmeli evleri de oldukça meşhurdur. . Selçuklu Dönemi yapılarından olan Kargıhanı Kervansarayı da ilçenin tarihe tanıklık eden yapıları arasında öne çıkmaktadır. İbradı birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. 

 “BOL SU, GÜR SU”

Psidya sınırları içinde yer alan İbradı'nın kuruluş tarihi tam olarak bilinmemektedir. Ancak, İbradı ve çevresinde bulunan kalıntılardan Roma devrine uzandığı tahmin edilmektedir. Örneğin, İbradı'ya 2 km. mesafede kurulu Ormana Mahallesi ile 7 km. mesafedeki Ürünlü Mahallesi arasında Helenistik Dönem Erymna Antik Kenti'nin kalıntıları mevcuttur.

Yörede önemli ilk çağ kalıntıları vardır. “İbradı” isminin, Luwi dilinde “bol su, gür su” anlamına geldiği iddia edilmektedir.

Bununla beraber İlkçağ’da, İbradı çevresinde bulunan Etenna (Sırt), Gotenna (Gödene) ve Erimna (Ormana) isimli üç antik kentin varlığı bilinmektedir. Daha birçok yerleşim yerinin ismi de değişerek günümüze kadar gelmiştir.

“SOĞUKLUK”, “SOĞUTMA” ANLAMINA GELİYOR

Bölgenin isminin neden İbradı olduğuna ve ismin nereden geldiğine dair bir başka bilgi daha bulunmaktadır. Bölgenin coğrafi konumuna ve sahip olduğu rakıma bakıldığında ise Antalya’nın diğer ilçelerinden daha soğuk olması sebebiyle  ilçenin İbradı ismini almış olması.

İbradı isminin Osmanlıcada “soğukluk”, “soğutma” anlamına gelen “lbrad” (Abra/Ebra) sözcüğünden geldiği tahmin edilmektedir. Bu durumda kelime olarak İbradı “soğuk yer” anlamına gelmektedir. Nitekim 1100 rakımı ile İbradı tam bir yayladır. HABER/BUSE ER