Hem okul, hem dershane görevini üstlenecek olan Temel Liseler de, öğretmen kadrolarının yanı sıra, idareci kadroları da büyük önem taşıyor. Bugüne kadar dershane sistemi ile çalışan yönetici kadrolarına, Milli Eğitim’in okul prosedürünü bilen personelinde eklenmesi büyük önem taşıyor.
Dönüşüm ve bu dönüşümün beraberinde getireceği sıkıntıları, sancıları ve kaosları temel lise müdürleri ile görüştük. Kimisi Temel Liselerin, en iyi Anadolu Liselerinin içini boşaltacağından, kimisi ise zorlandıkları bu dönüşümde ortaya minyatür dershanelerin türeyebileceğinden endişeliydi.
Tülin KORKUTELMALIOĞLU/ÖZEL HABER
Dönüşüme uğrayan Temel Liseleri, bu yıl zorlu bir sınav bekliyor. Dönüşüm ve bu dönüşümün beraberinde getireceği sıkıntıları, sancıları ve kaosları temel lise müdürleri ile görüştük. Kimisi Temel Liselerin, en iyi Anadolu Liselerinin içini boşaltacağından, kimisi ise zorlandıkları bu dönüşümde ortaya minyatür dershanelerin türeyebileceğinden endişeliydi.
Dershanelerden, Temel Lise sürecine dönüş yapan okullarda endişe ve kaygı halan devam ediyor. Yaklaşık bir yıldır dönüşümün neler getireceğini tartışan dershaneler, şimdi de okulların açılmasına az bir süre kala temel liselere, öğrenci bulma kaygısı yaşıyorlar. Velilerin almak için yarışa girdikleri 3 bin 220 TL’lik temel lise teşviklerinin de, ileride bazı okulların başını ağrıtacak gibi görünüyor. Çünkü, dershaneler dönüşüm sırasında verdikleri taahhütname ile eğer ki, 4 yıllık süreçte ayakta kalmayı başaramazlarsa, devletin verdiği teşvikleri faizi ile geri ödemek zorunda kalacaklar. Temel Liseler, bir yandan Milli Eğitim’in verdiği kontenjanı yakalamalı, bir yanda da okul olarak gerekli başarıyı sağlayarak, gelecek yıllara öğrenci yatırımı yapabilmelidir. Temel liseler için bu yıl sık sık denetlenmeyen özel kurslar da, büyük tehlike oluşturabilir. Denetimden uzak özel kurslardan, ortaya minyatür dershaneler de türeyebilir.
Hem okul, hem dershane görevini üstlenecek olan Temel Liseler de, öğretmen kadrolarının yanı sıra, idareci kadroları da büyük önem taşıyor. Çünkü, bugüne kadar dershane sistemi ile çalışan yönetici kadrolarına, Milli Eğitim’in okul prosedürünü bilen personelinde eklenmesi büyük önem taşıyor. Bu yıl dershanelerin kaldırılmasından dolayı büyük kaygı yaşayan 12. sınıf öğrencileri temel liselerin kapılarını çalmaya başladı. Anadolu Liselerinden, temel liselere büyük kopmalar olduğunun sinyalini veren Fen Bilimleri Temel Lise Müdürü Mustafa Özdem, “Temel Liseler, en iyi Anadolu Liselerinin içini boşaltabilir. Bu liseler itibar kaybederse, TEOG sınavlarında da Anadolu Liselerine tercihler azalacaktır” diye konuştu. Temel Lise konusunda görüşlerine başvurduğumuz Antalya İl Milli Eğitim Müdürü Osman Nuri Gülay, bir süre basına açıklama yapmayacağı cevabını verdi.
Büyük Sınavdan Geçiyoruz(Fen Bilimleri Temel Lise Müdürü Mustafa Özdem)
Temel Liselerin büyük bir sınavdan geçtiğini belirten Fen Bilimleri Temel Lise Müdürü Mustafa Özdem,”Bu yıl öğrencilere temel liselerde üniversitelere hazırlanma seçeneği sunuldu. Dershaneden, temel liseye dönüşen okullara bu yıl büyük görev düşüyor. Temel liseler yeni bir okul türüdür. Başarılı olduğu sürece Türkiye’de aranan, sorulan, talep edilen bir tür olacaktır. Başarısızlık noktasında da sorgulanacaktır. Temel Liseler iki sistem ile yürütülecek. Okul ve dershane… Öğretmen sayımızı okullara göre uyarladık. Artık dershane öğretmenliğinden çok okul öğretmenliği misyonunu yüklenen öğretmenleri kadrolarımızda tercih ediyoruz.
Yönetmelikle Önleri Tıkandı
Biz devam edeceğiz diyen büyük dershaneler kalmadı. Çok küçük dershaneler var. Onlarında önlerini yönetmelikle tıkadılar. Gurup seçme zorunluluğu getirdiler. 3 ders zorunluluğu koydular. Bir öğrenci 6-7 temel dersten kurs alıyor. Diğer dersleri nerede alacak? Pratikte mümkün görülmüyor. Bu sistem verimsiz olur. Zamanla öğrencilerde bunun farkına varacaklardır. Bu kurslara 3 ders yerine, 7 temel dersten kurs açma imkanı sunulsaydı, belki bir çözüm olabilirdi. Okullarda ücretsiz verilecek kurslarla da üniversiteye hazırlık mümkün değil. Okulların alt yapısının, öğretmen ve yönetici kadrosunun üniversiteye hazırlık noktasında yetersiz olacağını düşünüyorum. Bu görevi üstlenmiş gibi yapıp, öğrencileri yarı yolda bırakırlarsa, öğrencinin vebalini almış olurlar. Bu ayrı bir iş. Kurs açtık demekle bu işler olmaz. Hazırlıksız bu sorumluluk alınmamalıdır. Bu sorumluluğu sonuna kadar üstlenmelidirler. Okullarda açılan üniversiteye hazırlık kurslarının verimli olacağını düşünmüyorum. Bu yıl, muhtemelen bir kaos olacak görünüyor.
Başarıyı İspatlamalıyız
Temel Liselerde sadece dershane mantığı sürdürülürse bir takım sıkıntıların ortaya çıkabileceğini düşünüyorum. Dönüşen liseler birbirleriyle yarışa girmemelidir. Düşünmeleri gereken asıl nokta birlikte hareket edip, başarıyı ispatlamalarıdır. Sadece bir ya da, iki temel lisenin öne çıkması sorunu çözmez. Temel liseler, başarılı olma noktasında birlikte hareket etmelidirler. Sene sonunda velinin “Evet iyi bir seçim yapmışız” demesini sağlayabilmeliyiz.
Öğrenciler Sistemi Düşünmesin
Öğrenciler, gerek okulda kalmak, gerek temel liseye geçmek, gerekirse kurslara gitme ya da bire bir ders alma noktasında hemen karar vermeleri gerekmektedir. Sistemle ilgili tartışmaları veliler, kendi aralarında yapsınlar. Öğrenciler bu sistemde yaşanan değişiklikleri düşünmesinler. Üniversiteye hazırlık 8-9 ay devam edecek bir süreç. Öğrenciler, kendi işlerine baksınlar. Sınava hazırlık noktasına adapte olsunlar.
Anadolu Liselerinden Geçiş
Temel Liselere yüksek puanla öğrenci alan Anadolu Liselerinden okulumuza büyük bir geçiş var. Diğer okullarda çok fazla bir kıpırdanma yok. Anadolu liselerinden, temel liselere doğru büyük kopmalar görmekteyiz. Temel liseler, en iyi Anadolu liselerinin içini boşaltacak. Anadolu liseleri itibar kaybederse, gelecek yıllarda TEOG sınavında, Anadolu liselerine tercihler azalacaktır”dedi.
Teşvikler Faiziyle Geri Alınacak(Sistem Dershaneleri -Özel Hatem Okulları Temel Lise Müdürü İlyas SALUR)
Temel Liselerin, bu yıl en iyi olanı yapmak zorunda olduğunu vurgulayan Sistem Dershaneleri -Özel Hatem Okulları Temel Lise Müdürü İlyas SALUR, “ En iyi olanı yapmazsam, en iyi olanı sunmazsam, nasıl ayakta kalabilirim? Öğretmenlerimizi bile seçerken çok dikkat ediyoruz. İşimizi bu yıl ne kadar iyi yaparsak, gelecek sene de ona göre tercih ediliriz. Bu yıl geçiş sürecinden kaynaklanan sıkıntılar mutlaka olacaktır. Devlet bize kayıt yaptıran her bir öğrenci için 3 bin 220 TL. teşvik veriyor. Eğer ki bu dönüşümde başarılı olamazsak, 4 sene sonra teşvikleri faizleri ile beraber devlet bizden geri alacak. Her kurum başarmak için yola çıktı. Başaramazsanız ayakta kalamazsınız. Bu sene parayı aldın, başaramadın, tüyemezsin. Hadi kaçayım diyemezsin. Devlet senin yakanda, sırtında…
Geçiş Noktasıyız
Dönüşüm süreci biraz uzunca bir süre oldu. Biz diğer dershanelerden daha geç başvurduk. Temel liseye dönüşmemeyi, dershaneyi kapatmayı düşündük. Kurucularımızın bu dönüşümü istememelerinden dolayı başvuruyu geç yaptık. Dönüşüm sırasında bir takım sorunlarla karşılaştık. 25 yıllık sistem dershanesi geçmişimiz var. Kurumsallaşmış bir eğitim kurumuyduk. Bu az bir süre değil. Dershaneden dönüştük, okul olduk. Bakanlığın temel liselere verdiği bir ayrıcalık var. Bu bütün dershaneler için bir geçiş süreci… Adaptasyon okulu misyonumuz var. Diğer okulların yapamadığı dersleri, sınavları, veremedikleri kaynakları buradan vereceğiz. Bu anlamda temel liseler, dershanelerin okula dönüştürülmesinde tam bir geçiş noktasıdır. Anadolu Lisesi olmak için önümüzde 4 yıllık bir süreç var.
Temel Liselerde Yığılma
Milli Eğitim “Özel Kurslar açabilir siniz” dedi. Okulların açılmasına az bir süre kaldı. Bir çok özel kurs bu açılışa yetişemeyecek. Çünkü 1 Eylül’e kadar kurumunuzun açılışını yapamazsanız, seneye kalıyor. Özel kurslarda sadece 3 ders verebilecek. Bunlardan dolayı temel liseler, hem okul, hem de dershane görevini bir nevi üstlenmiş olacaklar. 12. sınıflarda bu sene temel liselerde bir yığılma olacaktır. Dershanelerin olmaması bu geçişlerde etkili olacaktır.
Sorunlar Yaşanacak
Dönüşümde ilk yılımız olduğu için bir takım sorunlar yaşanacaktır. Özellikle dershaneden, temel liseye dönüşen kurumların okul müfredatını çok iyi biliyor olmaları gereklidir. Temel Liselerde görev yapacak idareciler, devlet okullarından tercih edilirse, bir sorun yaşanmaz. Dershanecilik farklıdır. Daha esnektir, daha özerktir. Okul olduğunuz zaman kurallar kesindir. Güçlükler mutlaka çıkacaktır. Zamanla aşılacağını düşünüyorum. İlk yıl temel liseler biraz zorlanacaktır. Dershaneden, okula adaptasyonda ve uygulamada sıkıntılar olabilir.
Minyatür Dershaneler Türeyebilir
Özel Kurslar Milli Eğitim tarafından denetlenmiyor. Yasa bu kurumlara gurup dersi veremezsin diyor. Bu kurumların bu yıl ciddi anlamda denetlenmesi gereklidir. Okullaşmayı düşünüyorsak, dershaneleri kapattıysak, buraların da sıkı denetlenmesi lazım. Denetim olmazsa bunlar çığ gibi büyür. Dershaneciliği bölmüş, parçalamış ve çığ gibi yaymış olursunuz. Yoksa bu kurumlar dershaneciliğin minyatürü haline dönüşür.
Okullarda Kurs Zor
Devlet okullarında 27 yıl çalıştım. Yıllarca okullarda ders vermeyi denedik. Ders ücretlerinin düşük olmasından dolayı öğretmenler, bu kurslara başvurmadılar. Bu kurslar, göstermelik söylendi, yapılmaya çalışıldı, uygulanamadı. Uygulanması da çok zor. Öğretmenler kurs vermek istemiyor. Öğretmen olmayınca, haliyle kurs açamazsınız” diye konuştu.
Temel Liseye Zorunlu Bırakıldık (Çözüm Temel Lise Kurum Müdürü Nurettin SARIKUŞ)
Mevcut hükümetin getirdiği yasa gereği dershaneden, temel liseye dönüşüme zorunlu bırakıldıklarını belirten Çözüm Temel Lise Kurum Müdürü Nurettin SARIKUŞ, “Dershanelerin, temel liselere dönüşüm fikri bizim aklımızda olan bir şey değildi. Önümüzdeki sürece baktık ve dönüşüm kararı aldık. Antalya’da temel liseye dönüşen ilk dershaneyiz. Dershaneden, temel liseye dönüşen bütün kurumları zorlu bir süreç bekliyor. Lisemize kayıt almaya başladık. Bizim mevcut okul kontenjanımız 960 öğrenci.. Biz şuanda belirlenen kontenjanın % 10’unu bile dolduramadık. Şimdiye kadar çoktan dolmuş olması gerekirdi. İnsanların aklı çok karışık. Temel lise fikrini insanlara aşılamak çok ta kolay değil. Bekliyoruz. Umutluyuz. Bugün çocuğunuzu bir kursa göndermek istediğiniz de devlet size tek bir seçenek sunuyor. Muhtelif kurslar. Bu kurslarda sadece 3 ders alma şansınız var. Gerisini nasıl tamamlayacaksınız? Özel dersle tamamlayacaksınız. Kaç kişinin buna gücü yetecek? Açılacak olan özel kursların başarılı olacağını sanmıyorum. Başarı düzeyi az olacaktır.
Okullar Dershanecilik Yapıyor
Anayasa Mahkemesi’nin son süreçte verdiği karar, temel liselerle ilgili oluşan yargıyı tamamen tuzla-buz etti. Temel Liseler, veliler tarafından benimsenecek. Bunun başka yolu yok. Okullarda verilen ücretsiz kurslar konusunda milli eğitimin de kendi içerinde çeliştiğini görebiliyoruz. Madem dershane fikri gereksizdi, madem dershanelere ihtiyaç yoktu? Niye okullarda siz bunu yapıyorsunuz? Artık milli eğitimin birçok okulu dershanecilik yapıyor. Bunun adı dershaneciliktir. Başka bir şey değildir. Dışarıdan eski dershane öğretmenleri ile anlaşıp, derse sokan okullar var. Bunları duyuyoruz, kulağımıza geliyor. Şimdiye kadarki sürece baktığımızda çok başarılı olacaklarını sanmıyoruz. Çıkış yolu olarak temel liseler görünüyor. Zorluda olsa halkın bu temel lise fikrine alışacağını düşünüyorum.
Anadolu Liseleri Boşalacak
Ortada bir realite var. Bunu deneyen okullar oldu. Bazıları bu kursları hiç açamadı. Ben zaten okuldaki bir matematik öğretmeninin verdiği dersi çok iyi anlayabilseydim. Dershaneye gitmezdim. Bu öğretmenleri kalkıyorlar, şimdi bu kurslara veriyorlar. Komik bir şey. Burada öğretmeni de hiçe sayıyorsunuz. Öğretmen derste anlatsın. Neden kursta anlatıyor? Kesinlikle bu kursların başarılı olabileceğini düşünmüyorum. Önümüzdeki süreçte ben Anadolu liselerinin tamamen boşalacağını düşünüyorum.
Kaos Yaşanabilir
Temel liselerin kayıt sistemi bu şekilde giderse ciddi bir kaos yaşanır. Burada belirleyici nokta temel liselerdir. Burada temel liselerin ne düzeyde kayıt alacağı da önemlidir. Temel liseler kayıtlarını doldurursa da kaos olacaktır. Burada kaosun şiddeti de önemli. Temeli liselerin kontenjanı belli. Bugün temel lise kontenjanı 3 bin 500 civarında. Bunun dışında kalan öğrenciler ne olacak? Bir şekilde kaos yaşanacaktır. Temel lise fikrine öğrenciler ve veliler sıcak bakmalıdırlar. Muhtelif kurslarla ve Milli Eğitim’in açtığı kurslarla bu işin yürümeyeceğini zaten öğrenciler ilk ay görecekler. Çok geçmeden devletin verdiği bir teşvik var. Öğrenciler bu teşvikten yararlansın istiyoruz. Geçen sene teşvikler dolmamıştı. Kayıtlar bu şekilde giderse teşvikler bu senede dolmayacakmış gibi görünüyor. “Eğitime okulda mı, yoksa temel lisede mi devam etmeliyiz” diyen kararsız kesim var. Kararları temel liseden yana olmalıdır. Temel Liseler önümüzdeki yıllarda başarı oranlarına bakıldığında Milli Eğitim’de en tepede yerini alacaktır” dedi.
