CHP Antalya Milletvekili Aykut Kaya, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda konuştu. CHP grubunun konaklama vergilerinin belediyelere aktırılmasına ilişkin önerisi hakkında kürsüye çıkan Kaya, “Verilere baktığımız zaman yarattığı katma değere göre hak ettiği hizmetleri alamayan bir Antalya'mızın olduğu sonucunu görüyoruz” dedi.
TURİZMİN EKONOMİYE KATKISI BÜYÜK
Turizm sektörünün ülke ekonomisine olan katkısına ve Türkiye’nin turizm konusunda dünyadaki yerine değinen Aykut Kaya, “Turizm sektörünün ülkemiz için öneminin hepiniz farkındasınızdır. 2023 yılında net turizm gelirlerimiz 47,4 milyar dolar olarak gerçekleşti. Bu miktar milli gelirimizin %4,2'sine tekabül etmekte. Büyük ölçüde turizm gelirlerini kapsayan seyahat kalemi ise cari açığın 45 milyar dolar olduğu 2023 yılında ödemeler dengesine 41,6 milyar dolar pozitif katkı sağladı. Bunlar doğrudan etkiler. Bunun dışında turizm sektörü 54 sektörü etkilemekte ve milyonlarca vatandaşımıza istihdam sağlamakta. Sadece bunlar bile yaratılan etkinin bu sayılardan daha fazla olduğunu ortaya koymakta. Ülkemiz dünyada ağırladığı turist sayısı bakımından Fransa, İspanya, Amerika Birleşik Devletleri ve İtalya'dan sonra 5’inci sırada yer almaktadır. Ancak bu durumun yeterli olduğunu düşünmek hata olur. Dünya ekonomik formunun yayınlamış olduğu Seyahat ve Turizm Gelişmişlik Endeksi sıralamasında 29’uncu sırada yer almaktayız. Eğer biz istikrarlı ve yüksek katma değer yaratan bir turizm sektörü istiyorsak, mevcut ve yükselen rakip destinasyonlarla rekabet edebilirliğimizi arttırmamız gerekiyor. Bunun için de altyapı, çevre ve ulaşım yatırımları önem arz etmektedir. Ancak gözümüz gibi bakmamız gereken turizm merkezlerimize gereken yatırımların aktarılmadığını da üzülerek görüyoruz” ifadelerini kullandı.
‘VERGİYİ TOPLARKEN DE HARCARKEN DE ADİL OLMAK LAZIM’
Antalya’nın turizm potansiyeline rağmen yeterli yatırımı almadığını kaydeden Kaya, “Ülke turizminin üçte birine ev sahipliği yapan kendi ilim Antalya'dan örnek vermek istiyorum. 2023 yılında 17 milyon turistimiz Antalya'yı ziyaret etmiş. TÜİK verilerine göre bir turistin ortalama kişi başı harcaması 990 dolara tekabül ediyor. 1000 dolar olduğunu varsayarsak Antalya'mız tek başına ülke ekonomisine 17 milyar dolarlık bir katkı sağlamış. Başka bir örnek daha vereyim. Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre 2023'te genel bütçe vergi gelirlerinin %1,6'sı Antalya'dan tahsil edilmiş. Oysa aynı Antalya'nın bütçe harcamalarındaki payı %0,85 olmuş. Antalya'nın kazandırdığı ile kendisine harcanan arasında 100 milyar TL'den fazla bir fark var. Bu verilere baktığımız zaman da yarattığı katma değere göre hak ettiği hizmetleri alamayan bir Antalya'mızın olduğu sonucunu görüyoruz. Sadece Antalya'mız için değil, diğer turizm şehirlerimiz için de bu durum söz konusu. Muğla'mız, İzmir'imiz, Aydın'ımız ve diğer destinasyonlarımız yarattıkları katma değerin karşılığını alamamaktadırlar. Vergi paketini tartışırken de hep vergide adaletten bahsediyoruz. Vergiyi toplarken de harcarken de adil olmak lazım. Hem adil olmak hem de turizmde rekabetçilik artışı istiyorsak turizm destinasyonlarından toplanan vergilerin öncelikli olarak o şehirlerde harcanmasını sağlayabiliriz. Konaklama vergisi KDV hariç turizm işletmelerinin belirlediği konaklama bedelinden yüzde iki oranında alınan bir vergi. 8-10 milyar lira civarında bu vergi doğrudan hazineye aktarılmakta. Bu gelir yazlık-kışlık nüfus farklarına dikkate alarak illere pay edilmediğinden turizm merkezlerimiz kendilerine yaz dönemi yetmeyen bütçeyle hizmet sunmaya çalışıyorlar. Örneğin Antalya'da 2,7 milyonluk nüfusuyla merkezi bütçeden pay almaktadır. Oysa ki Antalya’mızın nüfusu turizm sezonunda 7-8 katına çıkmaktadır. Özellikle nüfusun arttığı dönemlerde belediyeler hizmet ve yatırım konularında bütçe açısından zorlanmaktadırlar. Dolayısıyla bu konunun çözümü için söz konusu verginin hazineye devredilmek yerine alındığı şehrin altyapı yatırımları ve kalkınma projeleri için kullanılmasını sağlamak amacıyla yerel yönetimlere aktarılması gerekmektedir” dedi.
İŞLETME ŞUBELERİNİN VERGİLERİ BULUNDUKLARI ŞEHİRLERE VERİLMELİ
Çok şubeli turistik işletmelerin ve büyük marketlerin şubelerinin bulundukları yerin belediyesinden hizmet alıp, bu işletmelerin vergilerinin merkezlerin bağlı olduğu vergi dairelerine verildiğini aktaran Aykut Kaya, “Diğer bir konu turistik bölgelerimizde faaliyet gösteren birçok büyük şirketin şube faaliyeti gösteren turizm işletmelerinin ve marketlerin yerel belediye hizmetlerinden faydalanmalarına rağmen vergi levhalarının başka şehirlerde kayıtlı olmasıdır. Nitekim bu durum şehirlere ayrılacak bütçe belirlenirken esas alınan verileri olumsuz etkileyerek turistik şehirlerimiz için adaletsizliklere yol açmaktadır. Bu haksız uygulamaların sona erdirilmesi için Şube faaliyetlerinden doğan gelirlerin Söz konusu firmaların konsolide gelirlerinden ayrıştırılması ve şube olarak faaliyet gösterdikleri il gelirlerine kaydedilmesi gerekmektedir. Bu uygulama hayata geçtiğinde İlde ilçede hak ettiği payı almış olacaktır” diyerek sözlerini tamamladı.
