Şam düştü. Bizim hacılar Emevi Camisi’nde cuma namazı kılabilir mi, bilinmiyor. Fakat dış siyasette oyuna sonradan giren değil, ilk hamleyi yapanlar kazanır. Suriye’yi bundan sonra ABD ve İsrail’in şekillendireceği ortada… Bir dolu analiz yapılacak, tonlarca detaya dikkat çekilip ortaya çıkan tablonun çeşitli yönleri anlatılacak elbette. Fakat biz burnumuzun ucunda olana bakalım. Burnunun ucundakini görmeyen, bırakın dağın arkasındaki, evinin önündeki yangını fark edemez. Şam düşünce, biz de burnumuzun ucunu gördük.
ANTALYA’DA SURİYE KUTLAMASI
Türkiye’nin her yerinde göçmen Suriyeliler meydanlara döküldü. İstanbul Fatih’teki mitingi TV ekranlarından izledik. Ülkenin başka yerleri de Fatih’ten farklı değil. Sosyal medyada yayılan, “Suriyeliler toplandı, Antalya’da kutlama yapıyor” görüntüleri, sadece gözümüze değil, tabiri caizse burnumuza sokuldu. Ellerde Suriye bayrakları, arada birkaç tane de Türk bayrağı görülüyor. Yer Kepez. Gayet sağlıklı, genç, güçlü, kuvvetli insanlar. Topraklarını, yurtlarını bırakıp kaçmışlar; şimdi geride kalanların ‘zaferine’ ortak oluyorlar. Tırnak içinde zafer...
KEPEZ’İN VAROŞLUĞU DEĞİŞMEDİ
Burnumuzun ucu Kepez… Antalya’nın, tabiri caizse gümrük kapısı… Başka kentlerden güzel emeklilik, rahat hayat, temiz hava, bol güneş, bahçede portakal, komşuda avokado yaşamak için gelenler Kepez’i transit geçip Muratpaşa’ya, Konyaaltı’na iniyor. Emekçi, gurbetçi, kimsesiz, sahipsiz, öteki ise Kepez’i mesken tutuyor. Cumhuriyet Meydanı devlet, Kepez’in alanları ise halk, toplum, insan, yani sivil ülke, sivil siyaset… Kepez’de herkese yer var. O yüzden Antalya’nın en kalabalık ilçesi haline geldi. Yakın tarihlere kadar ‘Antalya’nın varoşu’ diye tanımlanırdı. Varoş kavramı sanki sadece gecekondulara özgüymüş gibi algılanıyordu.
KENAR MAHALLE SOSYOLOJİSİ
O gecekondular apartmanlara, sitelere, yer yer de villalara dönüşünce Kepez’in varoş olmaktan çıktığı algısı pompalandı. Oysa ‘varoş eşittir gecekondu’ değildir. Varoş, kent merkezinin uzağında, kenarında kalan yerleşimleri, dış mahalleleri tanımlamak için kullanılan bir sözcük. Yani ‘kenar mahalle’ demek… Bir mahallenin gecekondudan kurtulması, oranın varoş olmaktan çıktığı anlamına gelmiyor. Çünkü varoş; nüfusla da sosyolojiyle de yaşayanların kimliğiyle de ilgili bir kavram. Aslında bir tür ‘getto’ özelliği de taşıyor.
KEPEZ’E YENİ BİR BİLİNÇ LAZIM
Şam düşünce anladık ki Suriye zaten burnumuzun ucunda. Burnumuzun ucu Kepez… Antalya’nın geçiş noktası, mülteci kampı, toplama merkezi, getto, varoş… Bu bağlamda sıralayabileceğiniz ne varsa hepsini barındırıyor. Kahramanmaraş-Hatay depremlerinden sonra Antalya’ya gelenlerin büyük bir çoğunluğu da Kepez’e yerleşti mesela. Durumlarını düzeltince daha iyi mahallelere, ilçelere, Antalya’nın merkez muhitlerine taşınacaklar. Daha iyi mahallelerdeki yüksek kiralar nedeniyle bayağı geniş bir kitlenin Kepez’e taşındığını da biliyoruz. Kepez’in demografisi habire değişiyor ama gerçekliği, yeri, tanımı, algısı, konargöçerliği değişmiyor. Böyle bir şansı son yerel seçimle yakaladı. Umarım bu şans bir değişime, köklü bir dönüşüme, Kepez’in karanlığını yırtacak bir bilince dönüşür.