Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan, domatesin alım fiyatının üretim maliyetlerinin altına düştüğünü belirterek hem üretici hem de ihracatçı açısından ciddi bir kriz yaşandığını söyledi.
Antalya’da domates üreticileri bu sezon büyük bir ekonomik çıkmazla karşı karşıya kaldı. Antalya Toptancı Hal Yaş Sebze ve Meyve Komisyoncuları Derneği Başkanı Nevzat Akçan, üretim maliyetlerinin altında kalan alım fiyatları nedeniyle üreticinin ciddi zarar ettiğini ifade etti.
DOMATES ÜRETİCİSİ ZARARDA
Başkan Akçan, “Domatesin alım fiyatı şu anda 10 ila 15 lira arasında değişiyor. Ancak üretici 1 kilogram domatesi 20 liraya mal ediyor. Yani çiftçi sattığı her kilo domatesten zarar ediyor. Bu durum sadece bu yıla özgü değil, yıllardır biriken sorunların sonucunu yaşıyoruz. Türkiye ekonomisinde her geçen gün biraz daha daralma yaşanıyor. Bu gidişle gelecek yıl bu günleri bile arar hale geleceğiz” dedi.
Tarımda ürün planlamasının olmamasına dikkat çeken Akçan, sistemin tamamen özel sektörün çabalarıyla yürüdüğünü belirterek, “Türkiye’de tarımda ne yazık ki etkin bir ürün planlaması yapılmıyor. Hangi ürün ne kadar ekilecek, ne kadar ihtiyaç var bilinmiyor. Her şey üreticinin kendi kararına, kendi riskine kalmış durumda. Üretim tamamen köylünün, komisyoncunun, tüccarın, tohumcunun, fidecinin çabalarıyla ilerliyor. Yani sistemi ayakta tutan, devletin desteği değil, sahadaki aktörlerin özverisi. Bu da büyük dengesizliklere yol açıyor. Ciddi sıkıntılar yaşıyoruz” ifadelerini kullandı.
‘ARZ FAZLA, TALEP YETERSİZ’
Ekonomik göstergelerin sektörü olumsuz etkilediğini belirten Akçan şu ifadelere yer verdi; “Kur düşük kalıyor, enflasyon kontrolden çıkmış durumda. İhracatçılar bir yıldır dış pazarlara mal satmakta zorlanıyor. Geçen sene bir ihracatçı 100 TIR ürün gönderiyorsa, bu yıl o sayı 50 TIR’a düştü. Buna karşılık ürün miktarı arttı. Geçen yıl domates para etti, herkes domatese yöneldi. Bu yıl arz fazla, talep yetersiz. Köylü ne yapsın? Geçen yıl hangi ürün para ettiyse, ona yöneliyor. Çünkü önünü göremiyor, garanti yok.”
Tarımda kontrolsüz üretimin sektörü her geçen yıl daha kırılgan hale getirdiğini söyleyen Akçan, “Biz istemiyoruz ki ürünler fahiş fiyatlara satılsın, halk mağdur olsun. Ama üretici de emeğinin karşılığını alabilmeli. Kazanmak için değil, ayakta kalmak için üretim yapıyoruz artık” dedi.
