ENFLASYON, kur krizi ve TL'nin değer kaybetmesi kiralarda fahiş artışlara neden oldu. Bu gelişmeler sonrası 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren 1 yıl süreyle kira artış oranlarına yüzde 25 sınırı getirildi. Ancak yaşanan ekonomik krizin daha da büyümesi sonrası, kira artış oranlarında yüzde 25 sınırı, 2 Temmuz 2023'ten itibaren 2 Temmuz 2024 tarihine kadar bir yıl süreyle yeniden uzatıldı. İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi ise aldığı bir kararda, yüzde 25 sınırının ‘adil olmadığına’ hükmetti. Tüketiciler Birliği Derneği Antalya Şube Başkanı Neşet Gündüz, olaya dair açıklama yaptı. Gündüz, yeni gelişmenin ev sahiplerini sevindirirken kiracıları ise kara kara düşündürttüğünü söyledi.
‘EMSAL NİTELİĞİNDE BİR KARAR’
Mahkemenin verdiği kararı değerlendiren Gündüz, “Kiraları çok geride kalan ev sahiplerini rahatlatan bir karar olmuştur. 54’üncü Hukuk Dairesi, Yerel Mahkeme’nin ret kararı vermesini doğru bulmamıştır. Uyarlama davasının şartlarının incelenmesini, bilirkişi heyetinden rapor alınmasının uygulama ile ilgili tüm hususlar değerlendirdikten sonra bir karar vermesinin gerekli olduğunu söylemiştir. Kira sözleşmesinde tarafların karşılıklı olarak kira artışını ve dönemini belirleyeceğini, bu sözleşmelerin yıllık olduğunu ve her yıl TÜFE oranına göre yenilendiğini belirtmiştir. 54’üncü Hukuk Dairesi’nin kararı bir emsal niteliğindedir. Kira bedelinin günün koşullarına uyarlanması için 5 yılı beklemeksizin her zaman yapılabileceğini gösteriyor. Örneğin; kiracı sözleşmenin 2’nci yılında 3 bin TL ödüyorsa bunun uyarlanma güncellenme davası sonucunda piyasada rayiç bedeli 25 bin TL ise bu rakamın yükseltilmesi mümkün olacaktır” dedi.
‘5 YILIN DOLMASI BEKLENMEDEN KİRACIYA DAVA AÇILABİLİR’
Uyarlama davasının şartları varsa, mahkemenin kabul etmesiyle yüzde 25'lik kira sınırının aşılmasının söz konusu olabileceğini söyleyen Gündüz, “İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54’üncü Hukuk Dairesi’nin ev sahibi için kira tespit davasında öngörülen 5 yıllık sürecin dolmasını beklemeden kira uyarlama davasının önünü açtığını söyleyebiliriz. Bu dava geriye dönük 5 yılı da inceler mahkeme bilirkişi yardımıyla hesaplama yapar hangi yıl ne kadar ödenmesi gerektiğini çıkartır. Fazla bir ödeme varsa kiracıya verilmesi için karar verir aynı şey ev sahibi için de geçerlidir. Kiracı kirayı arttırmıyor ya da belirlenen TÜFE’ye göre az artırıyor ise ev sahibi kiracıya alacak davası açabilir” ifadelerini kullandı. ÖZEL HABER/ÇİĞDEM KORKAN