2'nci Dünya Savaşı'ndan sonra Japonyaekonomisi darboğaza girmiş, iç borçlar, dış borçlar gırtlağı aşmıştır.Zamanın başbakanı meclisi toplar.Kürsüye çıkar.Durumu olanca açıklığı ve olası tehlikeleri ile anlatır;'Şu andan itibaren Tanrı şahidim olsun ki, ülkemin iç ve dış borçları son kuruşuna kadar ödenmeden,pirinçten başka bir şey yemeyeceğim.Şu üstümdeki elbiseden başka elbise giymeyeceğim.'
Dediklerini yapar, en üstten en alta bir israftan kaçınma kampanyası açılır.
Japon halkı başbakanına inanmıştır.Japonya bütün borçlarını öder. Bu durumun toplumunbütün kesimlerini, tek istisna olmadankapsadığını söylemeye gerek yok. Bugün Japonya dünyanın en gelişmiş ülkelerinden biri olmuşsa bunun nedeni, güven,ahlak ve dayanışma ruhunun yer etmesindendir. Japonlar son derece sade, basit, yalın, mütevazı yaşayan insanlardır.
Evlerini eşya ile dolduranlar Japonlara göre ruhen tekamül edememiş,hayatın manasını anlayamamış, zavallı kimselerdir. Böyleleriyle; 'evini mezat salonuna çevirmiş zavallı' diye eğlenirler.Bir insanın gösteriş için eşyanın esiri olması ne kadar acıdır.
***
İsveç'e gitmişseniz otel odalarının lavabolarında şöyle bir yazı dikkatinizi çekmiştir;'Lütfen tıraştan sonra jiletinizi çöpe atmayın,yanda bir kutu var oraya bırakın, bir tek jiletle dahi olsa, İsveççelik sanayisine yardımcı olun.'
Çelik eşya denince akla İsveç çeliği gelir.Birçok eşya üzerinde' İsveç çeliğinden yapılmıştır' yazılıdır. İşte o ülke, kullanılmış bir tek ufacıkjiletin bile çöpe gitmesini istemez, ona sahip çıkar,gelen turistlere rica yollu uyarıda bulunur.
***
İsviçre'de zaman zaman, radyolar, televizyonlar bir haber duyurur.'Şu tarihte, su saatte, adamlarımız gelecek.Siz lütfen hazırlığınızı yapın. Okumadığınız, ilgilenmediğiniz, kullanmadığınız ne kadar kitap, dergi, gazete varsa,kağıt, ambalaj, kutu varsa, velev ki, bir ilaç tarifesi dahi olsa,kapının önüne koyun. İsviçre'nin kalkınmasına yardımcı olun. Fazlaağaç ziyanına engel olun.'
***
İlkokul okuma kitabımızdaki bir sözü hiç unutmadım.
'Bir mıh bir nalı kurtarır.
Bir nal bir atı, bir at bir komutanı,
Bir komutan bir orduyu,
Bir ordu bir ülkeyi kurtarır' diyordu.
***
Demem o ki, güven, ahlak ve dayanışma.
Bir ülke böyle kalkınır.