GÜNDEM

Nobel ödülü alan Daron Acemoğlu kimdir?

İsveç Kraliyet Bilimleri Akademisi, 2024 Nobel Ekonomi Ödülü'nü ulusların refah toplumlarına dönüşümü üzerine yaptıkları araştırmalar nedeniyle Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verdi. Peki, Türk-Amerikan ekonomi profesörü Daron Acemoğlu kimdir?

Bu yıl Nobel Ekonomi Ödülü ulusların refah toplumlarına dönüşmesi üzerine çalışmaları için Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'a verildi. Üç ekonomist, ulusların zenginleşmesi konusunu incelerken coğrafi ve ekonomik açıdan farklı özelliklere sahip ülkeleri karşılaştırarak, kurumların yapısının bu süreçte belirleyici bir rol oynadığını ortaya koydu. Akademinin ekonomi ödülü komitesinin başkanı Jakob Svensson, "Ülkeler arasındaki gelir farklarını azaltmak, günümüzdeki en büyük zorluklardan biridir. Daron Acemoğlu, Simon Johnson ve James A. Robinson'un çığır açıcı çalışmaları sayesinde ülkelerin neden başarılı ya da başarısız olduklarını daha iyi anlıyoruz" şeklinde konuştu. Nobel komitesinin yaptığı açıklamada ise, "Hukukun üstünlüğünün zayıf olduğu topluluklar ve nüfusunu kötüye kullanan kurumlar, ekonomik büyüme ya da gelişim sağlayamaz. Ödül sahiplerinin araştırmaları, bunun nedenlerini anlamamıza katkıda bulunuyor" denildi.

Acemoğlu, ödülünü aldıktan sonra yaptığı açıklamada, "İyi bir kariyer hayali kurarsınız, ancak bu ödül onun çok ötesinde, zirveye ulaşmak gibi bir şey. Gerçekten harika bir sürpriz ve büyük bir onur" ifadelerini kullandı. Acemoğlu, Orhan Pamuk (2006 - Edebiyat) ve Aziz Sancar'ın (2015 - Kimya ) ardından Türkiye'ye Nobel ödülü kazandıran üçüncü isim oldu.

DARON ACEMOĞLU KİMDİR?

İktisatçı Daron Acemoğlu, 1967 yılında Ermeni bir ailenin çocuğu olarak İstanbul'da doğdu. 1988 yılında vefat eden babası Kevork Acemoğlu, Türkiye’nin önde gelen ticaret hukuku uzmanlarından biriydi. 1991 yılında hayatını kaybeden annesi İrma Acemoğlu ise Kadıköy Aramyan Uncuyan Okulu’nun eski müdürlerinden olup, aynı zamanda bir şair ve edebiyatçı olarak tanınıyordu. Daron Acemoğlu, Galatasaray Lisesi'nden mezun olduktan sonra 1989'da İngiltere'deki York Üniversitesi'nde ekonomi lisans diploması aldı. 1990 yılında London School of Economics'te matematiksel ekonomi ve ekonometri üzerine yüksek lisans yaptı, ardından 1992'de yine London School of Economics'ten ekonomi doktorası aldı.

Daron Acemoğlu, 1993 yılından bu yana ABD'deki Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) ekonomi profesörü olarak görev yapıyor. Acemoğlu, özellikle ekonomi politik alanındaki çalışmalarıyla tanınıyor. Uzun süre birlikte çalıştığı Simon Johnson ve James A. Robinson ile birçok makale kaleme aldı. Daron Acemoğlu, Robinson ile birlikte "Diktatörlük ve Demokrasinin Ekonomik Kökenleri" (2006) ve "Ulusların Çöküşü" (2012) adlı kitapları yazdı. Günümüzde en çok atıf yapılan iktisatçılardan biri olan Acemoğlu, Amerikan Ekonomi Derneği'nin verdiği John Bates Clark Madalyası da dahil olmak üzere birçok ödül aldı.