Doğu Karadeniz Bölgesi’nin tarihi, batılı tarihçiler tarafından genellikle Yunan kolonileriyle başlatılıyor ancak bölgeye Yunanlılar gelmeden önce burada yerli kavimlerin yaşadığı belirtiliyor. Bu kavimler, bölgenin en eski sakinleri olup Yunan kolonicilerinin etkisi sınırlı kaldı. Yunanlılar kısa süreli koloniler kurdu ancak surlarla çevrili alanlarda hüküm sürdü. Sur dışındaki yerli kabileler ise bağımsız olarak yaşamaya devam etti. Bölge, Roma İmparatorluğu'nun parçalanmasının ardından Bizans İmparatorluğu'na bağlandı ve bu hakimiyet 1204 yılına kadar sürdü. 1461 yılına kadar Bizans İmparatorluğu’nun uzantısı olan Trabzon İmparatorluğu’nun egemenliğinde kalan bölge, Hristiyanlık ile tanıştı ve halk arasında Yunanca yaygınlaştı.
Ekran Görüntüsü 2025 01 15 225657

Osmanlı Devleti, 1461 yılında Trabzon’u fethederek Of’u da topraklarına kattı. Osmanlı döneminde Of, Trabzon sancağına bağlı bir kaza merkezi oldu. 1486 yılında Of kazasında 30 köy bulunurken nüfusun büyük çoğunluğu Hristiyandı. Zamanla Müslüman nüfus arttı ve 1583 yılına gelindiğinde nüfusun yüzde 30'u Müslümanlardan oluştu. 18. yüzyılda yerel ailelerin eşkıyalık ve zorbalık yoluyla güç kazandığı gözlemlendi. 1916 yılında Ruslar, Rize, Of ve Trabzon’u işgal etti. Of’ta gerçekleşen ilk büyük direniş, Baltacı Deresi’nde yaklaşık bir ay sürdü. Bölge halkı, Rus işgaline karşı büyük kayıplar vererek direniş gösterdi fakat sayıca üstün olan Ruslar, bölgedeki dağlık kesimlere doğru ilerledi. Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte, Of kazası Trabzon ilinin bir parçası olarak yönetilmeye devam etti. 1929’da yaşanan büyük sel felaketi ise bölgedeki halkın bir kısmının göç etmesine yol açtı. Günümüzde Of, 4 kaza ve 121 köyüyle Trabzon ilinin önemli ilçelerinden biri.
Ekran Görüntüsü 2025 01 15 224708

PEKİ, OF İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Antik Yunanca'da 'yılanların yaşadığı yer' anlamına gelen Ophiussa veya Ophiusa adı, tarih boyunca farklı yerleşim yerlerinde kullanıldı. Portekiz, Rodos ve Marmara Denizi'ndeki Avşa Adası başta olmak üzere birçok yer, Antik Çağ'da bu ismi taşıdı. Ayrıca, Roma dönemi haritası Tabula Peutingeriana'da Of, 'Opiunte' olarak yer aldı. 1888 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde, kazanın yollarının yılankavi biçimde olması nedeniyle, Yunanca 'yılan' anlamına gelen ‘Ofis’ adı verildi ve zamanla bu isim 'Of' olarak kullanılmaya başlandı. Antik Çağ yazılı kaynaklarında ise Of, 'Opiunte' adıyla geçiyor. Ayrıca Lazca'da 'yerleşim yeri' veya 'köy' anlamına gelen 'Oput' kelimesiyle de ilişkili. Bu ad, günümüzde Pazar ve Hopa ilçelerinde de yerleşim yeri olarak kullanılıyor.
Ekran Görüntüsü 2025 01 15 224659

Muhabir: YUSUF ÖZTÜRK