Antalya'nın kucağında yer alan Finike ilçesinin Gökbük Mahallesi'nde, kadim bir Alevi geleneği hikayesi var. Baharı karşılamak, dirlik, birlik, bereket ve bölüşme temasını içeren bu eşsiz oyun, gösterildiği meydanda, köy halkının bir araya geldiği, gizemli ve neşeli bir kutlamaya dönüşerek akşamın karanlığından gece yarısına kadar sürer.
BİR TOPLULUK HAREKETİ
Gökbük'ün sıcak topraklarında, ergenlik çağına gelmiş genç erkekler bir araya gelir. İş bölümü yapılırken belirlenen gence, siyah keçi postu giydirilir ve yüzü koyu bir siyaha boyanır. Ellerinde bereketi simgeleyen çanlarla süslenmiş sopalar, oyunun kahramanına emanet edilir. Sırtında ise uçları zil olan bir başka sopa yer alır.
DİRLİK ATEŞİ
Hazırlıklar tamamlandığında, gökyüzü karanlığa büründüğünde, 'dirlik ateşi' yakılır. Kırmızı eşarplı genç kızlar, kendi ekmek ocaklarını yakarak sofraya otururlar. 'Pıngıdık' adlı genç ise elindeki tenekelerle, peşinden gelen arkadaşlarıyla birlikte ev ev dolaşır. İnsanların kapılarını çalarak geleneksel çalgıları çalarlar.
EKMEK ÇALMAK VE BÖLÜŞMEK
Herkes, imkanlarının ölçüsünde un, tuz, susam ve odun verir gençlere. 'Pıngıdık' olan genç, sırtındaki zilli sopayla birlikte, her adımda geleneksel bir ritim oluşturur. Yetişkinlerin ekmek çalmaya kalkıştığı anlarda gençler, hemen harekete geçer. Ekmek çalmak isteyen yetişkini, alanın içinden çıkmadan yakalamaya çalışırlar.
BÖLÜŞME VE İKRAM
Gecenin ilerleyen saatlerinde, gençler tarafından toplanan malzemeler ve çalınan ekmekler, gizlice ihtiyaç sahibi ailelerin kapılarına bırakılır. Bu, geleneğin bölüşme temasının zirvesidir. Artık herkesin yüzünde bir tebessüm, ellerinde bir dilim ekmekle, bütünlük ve dayanışma duygusu hakimdir.
Gecenin sonlarına yaklaştığında, artık herkesin gönlü hafiflemiştir. Oyunun kahramanı, siyah keçi postu ve zil sesleriyle çevrili, yüzündeki siyah boyayla meydandan ayrılır. Finike ve çevresinden gelen davetliler, bu eşsiz gelenekle dolu bir geceyi geride bırakarak evlerine dönerler. Gökbük, Pıngıdık gelenekleriyle donatılmış, bereketle dolu bir geceye veda eder.
Gökbük'ün bu eşsiz geleneği, bereketin, dayanışmanın ve geleneklerin kök saldığı bir toplumun izlerini taşıyor. Bu geleneksel oyun, köy halkının bir araya gelmesini, yaşanılan mevsimin güzelliklerini kutlamasını ve birbirine olan bağlarını daha da güçlendirmesini sağlıyor. Pıngıdık, her yıl tekrarlanan bir ritüel olmanın ötesinde, bir toplumun geçmişiyle geleceğini, birlikte yürüdüğü yolu simgeliyor. Haber/Erendiz ÖZKURT