Bilim adamı Albert Einstain'agöre insanları, ırk, cinsiyet, milliyet, yaş, statü, renk, din ve dil gibi kategorilere ayırmak yanlış. O'na göre iki tip insan var; İyi insan ve kötü insan.Peki insan doğuştan kötü olabilir mi? Ya da doğuştan iyi! Tarihte ailesinden, çevresinden şiddet görmüş ve sonra dünyanın başına bela olmuş çok diktatör görmedik mi? Sevgisiz büyümüş, işkence görmüş, sevgi açlığı çekmiş kişiler sonunda kötü insan, cani, katil olmadı mı?
Dostoyevski bir toplantıda yüksek sesle okuduğu bir şiir nedeniyle Çar tarafından Sibirya'da hapse mahkûm edilir. Hapis cezasını bitirdikten sonra anılarını kaleme aldığı 'Ölüler Evinden Anılar' adlı kitabı yazar. Kitapta, hapishanedeki hayatından önce insanları tanıdığını sandığını ama yanıldığını burada anladığını belirtir. Yazar, 'Kara Halk'olarak tanımladığı bu kitleyle karşılaştıktan sonra insanları çözümlemeye ve kendi iç dünyasının derinliklerine inmeye başlar.
Dostoyevski hapishanedeki bir köpeğin yanından geçen her mahkûm tarafından tekmelendiğini gözlemler. Köpek mahkûmlardan kaçmadığı gibi yanına bir mahkûm yaklaştığında eğilerek tekmelenme pozisyonu almaktadır. Dostoyevski bir gün köpeğin yanına yaklaşıp başını okşar. Köpek şaşkın şaşkın ona bakarak hızla yanından uzaklaşır ve acı acı havlamaya başlar. O günden sonra köpek Dostoyevski'yi her gördüğünde ondan kaçar
Ruhu köleleştirilmiş bu köpek bir sevgi açıdır. Bu durum insanlar için de geçerlidir. Hayatları boyunca haksızlığa ve kötü davranışlara uğramış sevgi açları iyi bir davranışla karşılaştıklarında nasıl davranacaklarını bilmezler. Bazen kötü davrandığınız insanlar size tapar, bazense iyi davrandıklarınız sizden nefret eder. Böyle insanların gözünde onları aşağılamanız onlar için bir beklentidir. Sizi gözlerinde yüceltirler. Eşit ve iyi davrandığınızda ise onların gözündeki değeriniz birdenbire düşer.
Öyle bir dönemden geçiyoruz ki sevmeye, sevilmeye açız.
Gazeteci, şair, ekonomist, spor yazarı Okan Yüksel 'Sevmek' adlı yazısında soruyor:
'Dünyada en güzel şey nedir?
-SEVMEK
-Ondan sonra?
-SEVİLMEK
-Neden sevmek sevilmekten daha güzel?
-İnsan sevdiğine sevildiğinden daha çok emindir de ondan.
Sevmek zor zanaattır. Sevdiğine sevda şiirleri okumak, sevda türküleri söylemektir. Hem de bir gün değil, her gün.'
Sait Faik'in dizelerindeki gibi; 'Bir insanı sevmekle başlar her şey'...
