Manisa’nın kuzeyinde yer alan Soma ilçesi, sadece yer altındaki zengin kömür yataklarıyla değil, yüzlerce yıl öncesine uzanan tarihiyle de dikkat çekiyor. Antik çağlardan bugüne uzanan geçmişiyle Soma, Ege'nin derin köklerine sahip nadir yerleşim yerlerinden biri. İlçenin bilinen tarihi M.Ö. 3. binyıla kadar uzanıyor. Hititler, Frigler, Lidyalılar ve Persler gibi kadim medeniyetlerin izlerini taşıyan bölge, zamanla Roma ve ardından Bizans İmparatorluklarının egemenliği altına girdi. 11. yüzyıldan itibaren Türklerin Anadolu’ya yerleşmeye başlamasıyla birlikte Soma da Selçukluların hâkimiyetine girdi. Kısa süreli Germiyanoğulları egemenliğinin ardından 14. yüzyıl sonlarında Osmanlı topraklarına katıldı.
Tarım ve hayvancılık temelli Osmanlı dönemi ekonomisi, 19. yüzyılın ortalarında yer altındaki kömür rezervlerinin keşfiyle değişti. Soma, Osmanlı’nın son döneminde adım adım sanayileşmeye başladı. 1867’de Manisa’ya bağlı bir nahiye olan ilçe, 1890’da belediye, 1894’te ise ilçe statüsüne kavuştu. Cumhuriyet döneminde Türkiye Kömür İşletmeleri'nin (TKİ) yatırımlarıyla hızla büyüyen Soma, linyit kömürüyle enerji üretiminin kalbinde yer aldı. 13 Mayıs 2014 tarihinde yaşanan maden faciası, Türkiye tarihinin en büyük iş kazası olarak hafızalara kazındı. 301 işçinin hayatını kaybettiği olay, sadece Soma’yı değil tüm ülkeyi yasa boğdu. Bugün Soma, hem acılarla hem de köklü geçmişiyle ayakta duran bir ilçe. Kömürün karasıyla yoğrulmuş bu topraklarda, tarih hâlâ derinlerden ses vermeye devam ediyor.
PEKİ, SOMA İSMİ NEREDEN GELİYOR?
Tarihi kaynaklara göre Soma ismi, antik dönemlere kadar uzanıyor. Bazı araştırmalara göre bu kelimenin, eski medeniyetlerin dilinde 'su' ya da 'akarsu' anlamına geldiği ifade ediliyor. İlçenin zengin su kaynakları ve verimli toprakları da bu iddiaları destekliyor. Bir diğer rivayet ise ismin Osmanlı dönemine dayandığını öne sürüyor. Arşiv belgelerinde, 17. yüzyıldan itibaren 'Soma' adına rastlandığı belirtiliyor. Bazı tarihçiler, bu ismin bölgede yaşamış bir bey ya da ailenin adından geldiğini savunuyor.
