Turizmde aksiyon hiç bitmez.
Tam her şey yerinde dediğin sırada yeni bir olay patlar.
Bu nedenle turizmci sezon bitmeden her şey güzel dememeli. Tedbiri hiçbir zaman elden bırakmamalı.
Son Thomas Cook iflası da bunu gösterdi.
Batmaz, batamaz, batmasına izin verilmez denen 178 yıllık dünya devi göz göre göre battı.
Batarkende partnerlerine büyük zararlar vererek battı. Sadece Türkiye'deki turizmcilerin Thomas Cook zararının 350 milyon sterlin olduğu söyleniyor.
Thomas Cook'un doğup büyüdüğü, dünya devi olduğu ülkesi de bu batmaya göz yumdu. Yumdu çünkü 200 milyon sterlin verseydi bu batma gerçekleşmeyecekti.
Bu 200 milyon sterlin verilmedi ama şimdi diğer ülkeler milyonlarca sterlin vererek kendi turizmcisine destek olma yolunda.
Thomas Cook, Türkiye'ye 1 milyona yakın turist gönderiyordu. Şimdi bu açık kolay kolay kapanacak gibi durmuyor.
Zamanında GTI battığında Almanya'dan 500 bin turist getiriyordu. GTI'ın açığı kısa sürede kapatılabildi mi? Batmanın sıkıntısı uzun süre hissedildi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı ve turizmciler bir araya gelerek Thomas Cook krizine çare bulmaya çalıştılar. Çare 'Kredi Destek Paketi' olarak karşımıza çıktı.
Belki bu kredi paraya ihtiyacı olan, kredi ile çalışan turizmcilere merhem olacak ama özellikle otelcilerin uğradığı zarara merhem olmayacak.
Diyeceksiniz ki otelciler ticaret yapıyorlardı. Riske girdiler ve kaybettiler. Onların yaptıkları işten zararı da karı da onlara ait. Daha ne bekleniyor?
Evet bu düşünce doğru. Turizmci ticaret yapıyor ve riske girerek ticaretini sürdürüyor. Riske girmeyen, daha ucuza verenlerde bu sorun yok. Çünkü onlar paralarını peşin aldılar.
Ama daha fazla kar etmek adına parasını birkaç ay sonra alanlar bu krizi en derinden hissedenlerdir.
Artık otelciler bu anlayışı değiştirmeli. Otele gelen müşterinin parasını hemen tahsil etme yoluna gitmeli.
Tur operatörü sattığı tatilin parasını müşteriden peşin alıyor ama otele gönderdiği müşterinin parasını peşin ödemiyor. Kazandığı parayı birkaç ay kullanarak parasına para katıyor.
Otelci bunu bilerek tur operatörünün müşterisini parasını almadan kabul ediyor. Sonunda tur operatörünün iflası durumunda da parasını alamıyor ve büyük zarara uğruyor.
Otelciler artık birlik olmalı ve bu düzeni değiştirmeli. Parasını almadan müşteri kabul etmemeli.
O zaman hiç kimse iflaslardan etkilenmez. Tatile paket turla gelen Avrupalı turist sigorta kapsamında olduğu için zarara uğramıyor.
Sigortası olmayan diğer ülkelere de sigorta zorunluluğu getirilmeli. Ya da Türkiye'ye gelen her sigortasız müşteriye tatil sigortası yapılmalı. Bu da tatil parasına eklenmeli.
Belki bu ilk etapta tepki görür ama kısa sürede alışılır ve Türk turizmcisi her yıl iflaslar nedeniyle yaşadığı ekonomik kayıpların önüne geçer.
Tedbir turizmcinin ellerinde...