10 Temmuz ‘Dünya Hukuk Günü’ olarak kutlanacak. Dünyada hukuk önemli bir yer alıyor. Bu nedenle World Justice Project (WJP) yani Türkçesi Dünya Adalet Projesi, 2012 yılından beri ‘2022 Hukukun Üstünlüğü Endeksi’ verilerini yayınlıyor. Verilerine göre, Türkiye, 0.42 puanla 140 ülke arasından 116’ncı sırada yer aldı. Bölge olarak ‘Doğu Avrupa ve Asya’ kategorisinde yer alan Türkiye, 14 ülke içerisinde sonuncu sırada yer aldı.
‘DÜNYA HUKUK GÜNÜ’ TARİHÇESİ’
Hukuk yoluyla Dünya Barışı konulu konferansın üçüncüsü10 Temmuz 1967’de Cenevre’de yapıldı. Bakanlar Kurulu kararı ile 10 Temmuz 1967 tarihinde yayımlanan kararname ile 10 Temmuz ‘Dünya Hukuk Günü’ ilan edilmiştir.
HUKUK’UN TARİHÇESİ
Hukukun başlangıcı medeniyetin oluşumuna yakın bir şekilde ortaya çıkmıştır. M.Ö. 3000'lerde oluşmuş Antik Mısır hukuku, medeni kanunlar içeren ve yüksek olasılıkla 12 levhaya bölünmüş kitaplardan oluşmuştur. Kültürel özelliklerle karakterize edilmiş, eşitlik ve bölünmezlik konulu retorik söylev şeklindedir. M.Ö. 22. yüzyıllara gelindiğinde Sümer İmparatoru Ur-Nammu tarihteki ilk yasayı, ahlak kuralları ile ilgili beyanlardan oluşan bir yasayı hazırlatmıştır. M.Ö. 1760 yıllarında Kral Hammurabi, Babil kanunlarını yasalaştırıp tabletlere işlettirmiştir. Bu kanunlar Hammurabi Kanunları olarak bilinir. Hukuk toplumdan topluma göre değişkenlik göstererek şekil almış ve şu an ki formunu almıştır. Evrensel normlar ve düşünceler uluslararası hukuk anlayışını ortaya çıkarmıştır.
HUKUK KELİMESİNİN KÖKENİ
Hukuk kelimesi Arapça dilinde ‘hak’ kökünden gelmektedir ve hak sözcüğünün çoğulu şeklinde bilinmektedir. Türk Dil Kurumu’na göre hukuk kelimesinin anlamı için, ‘Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür’ ifadesi kullanılmaktadır. HABER/ ÇİĞDEM KORKAN