Birçok mekan ve oteli bünyesinde barındıran Kaleiçi'nde esnaf can çekişiyor. Çoğunlukla yerli turiste ve Antalyalılara hitap eden Kaleiçi normalleşme olmasına rağmen sakinliğini koruyor. Yaz sezonu olmasına rağmen birçok mekan siftah yapmadan kepenkleri indirdi. Yazı zor geçirdiklerini söyleyen esnaf, kış aylarında da kepenk kapatmaktan endişe duyduklarını söyledi.
Pandemi sürecinin kendileri açısından çok sıkıntılı geçtiği bilgisini veren esnaf Antalya'ya gelen yabancı turistten faydalanamamaktan şikayetçi. Henüz okulların açılmasıyla ilgili bir gelişme sağlanmaması da Kaleiçi'ni tercih eden öğrencilerin bir süre daha gelmeyeceği anlamına geliyor. Gelişmeleri merakla bekleyen esnaf bu kışı geçiremeyecek olmaktan korkuyor. Birçok esnaf yazı zor atlattığını ve kışın daha da kötü olacağı konusunda hem fikir.
GİDER ÇOK DESTEK YOK
Pandemi sürecinin Kaleiçi esnafı için çok zor geçtiğini söyleyen işletme sahibi Azad Kaya, 'Pandemi sürecinde dükkanımız kapalı kaldı ama giderlerimiz devam etti. Kirasını cebimizden ödemeye devam ettik. Hiçbir yerden bize destek gelmedi. Sadece bir süre su faturası ödemedik. Normalleşme süreci başladıktan sonra yine ödemeye başladık ama daha yeni toparlanmaya başlamıştık. Devlet bankalarının verdiği kredilerden de küçük esnaf adam akıllı yararlanamadı. Biz alamadık mesela. Eğlence sektöründe olduğumuzdan ötürü mü bilemiyorum. Bu da bir destek değil. Krediyi geri ödüyorsunuz. ATSO'nun Denizbank'la anlaşmalı ccan suyu kredisi vardı. Ona da başvurduk yine sonuçsuz kaldı' diyerek borçlanarak ayakta durmaya çalıştıklarını belirtti.
SAAT SORUNSALI
Son 1 aydır toparlanmaya başladıklarını kaydeden Kaya, 'Bu da tabiri caizse dişimizin kavuğuna yetmez. O yüzden çok zor günlerin bizi beklediğini biliyoruz. Ama ayakta durmaya çalışacağız' dedi. Normalleşme sürecinden sonra ilk etapta mekanların 22.00'a sonrasında 00.00 en son da gece 04.00'a kadar açık olması kararı alındı. Bu kararın müşterinin Kaleiçi'ne gelmesini de etkilediğini söyleyen Kaya, 'Kaleiçi'nin müşterisi çalışan insanlar. Memur, öğrenci gibi kişiler. İnsanlar işten evine gelip hazırlanana kadar saat 9'u buluyor. 10'da mekana gelse 2 saat için kimse dışarı çıkmak istemez. Bunun çok olumsuz etkisi oldu. Ama kapanış saati gece 4'e kadar olunca işlerimiz normale döndü. Madem 4'e kadar açık kalınmasına izin verilecekti en baştan verilseydi. Bizim için kayıp zaman oldu. yapılan işlerin hiçbirinde mantık aramıyorum. 12'ye kadar bulaşmayan virüs gece 4'te mi bulaşacak?' açıklamasını yaparak bu durumun müşteriyi etkilediğini söyledi.
'BORÇLANARAK AYAKTAYIZ'
Pandemi sürecinde işten çıkarımlar olduğunu söyleyen Kaya, 'Birçok arkadaşla yolumuzu ayırmak zorunda kaldık. Bu süreçte belediye su faturalarını almadı ama elektrikte indirim yapılmadı. Buz dolapları bir ara açık kaldı. Ben kullanmadığım internetin faturasını ödedim 3 ay. Borçlana borçlana ayakta durmaya çalışıyoruz. Normalleşme sürecinden sonra bir canlanma oldu ama geçen sene Ağustos ayı ile kıyaslayamayız. Ama buna da şükretmek zorundayız. Konu sağlık olduğu için hassas bir durum. Ama alınan tebirler ve kararlar insanı gerçekten 'Böyle mi olmalıydı?' diye düşündürüyor' dedi.
'TURİST KALEİÇİ'NE GELMİYOR'
Antalya'da birçok esnafın yazın çalıştığını kışın da bu parayla sezon açılana kadar idare etmeye çalıştığını söyleyen Kaya, 'Bu şekilde giderse bu kışı atlatamayacağız. Antalya'ya Rusya'dan, Almanya'dan turist geliyormuş. Ama gelen turisti biz göremiyoruz. Bu durum sadece otellere yaradı. Buradaki birçok mekan yerli turiste hizmet ediyor. Müzikler genellikle türkçe ağırlıklı. Biz otele gelen turistin kalkıp Kaleiçi'nde oturmasını bekliyoruz. En fazla buranın atmosferini görmek için geliyorlar. Turlarla geliyorlar. Turların belirlediği, anlaştığı yerde oturuyorlar. Bize bir faydası yok. Bizim müşterimiz yerli turist ve öğrencilerdi' açıklamasını yaparak hareketlilikten etkilenmediklerini anlattı.
DÜKKANLAR KIŞIN KAPALI OLABİLİR
Antalya'da en ucuz alkolün Kaleiçi'nde içildiğini söyleyen Kaya, 'Sürekli alkole zam geliyor. Alkole zam geldikçe biz indirim yapmak zorunda kalıyoruz çünkü bu sefer müşteri gelmeyecek. Müşteriyi çekmek zorundayız. Yoksa Kaleiçi biter' dedi. Okulların açılıp açılmamasıyla alakalı bir gelişme olmadığını ve kışın en çok öğrencilerin geldiği Kaleiçi'nin bu sene boş geçeceğini öngören Kaya, 'Öğrenciler gerçekten gelmezse bir süre dükkanları kapatmak zorunda kalırız. Bu giderlerin bittiği anlamına gelmiyor ama. Neticede kira ödemeye devam edeceğiz. Sağlık açısından gerekli olduğu takdirde biz tabiiki de insanların evinde kalmasını isteriz. Kimsenin hasta olmasını istemeyiz. Ama bu şekilde esnafı kendi haline bırakmak da sadece bizim ekonomimizi değil ülke ekonomisini de etkiler. Biz gerekli desteği göremedik. Pandemiden ölmezsek açlıktan öleceğiz' diyerek birçok şeye aç kalmamak için göz yumduklarını, ekonomik kaygının sağlıktan önde tutulduğunu aktardı.
'PANDEMİDEN ÖNCE DE SIKINTILIYDI'
Başka bir işletme sahibi Sedat Hartoka, yaşadıkları sıkıntılı süreci anlattı. Saatlerle ilgili uylguamaların esnafa yaşadığı sıkıntılara değinen Hartoka, 'Saat düzenini sürekli değiştirdiler. Şimdi gece 04.00'e kadar açığız ama her an her şey değişebilir. Kısıtlamaların getirileceği konuşuluyor. Yine bir değişiklik olursa şaşırmayacağız. İşveren olarak sorumluluklarımız var. Çalıştırdığımız bir sürü işçi var. Pandemiden önce zaten sıkıntılı zamanlar geçiriyorduk. Zaten ayakta durmakta zorlanıyorduk. Pandemi işleri hepten berbat etti. Var olan sıkıntı daha çok büyüdü. Biz küçük esnaflar hiçbir bankadan kredi de alamadık. Yansıtılan destek var gibi ama biz bundan faydalanamadık' bilgisini verdi.
KADERLE YÜZ YÜZE
Turist olmamasının işlerini çok etkilediğini söyleyen Hartoka, 'Yerli halkta da para yok. Öğrencilerin olmaması da bizim için eksi bir durum. Öğrencilerin gelip gelmeyeceği de belli değil. Kara kış bizi bekliyor. Bu kışı nasıl atlatabiliriz ya da atlatabilir miyiz bilmiyoruz. Bu kış herhangi bir şekilde kendini tayin etmekten uzak duruyor. İlla ki zor kışlar geçirdiğimiz oldu. Hiçbir şeyi bilemiyoruz. Ne olacak bilemiyorsun. Her gün yeni bir şeyle karşılaşıyoruz. Ama herhangi bir destek görmeyeceğimizin farkındayız. Herkes kaderiyle yüz yüze' dedi.
'DESTEK GÖRMÜYORUZ'
Antalya'ya gelen yabancı turistin otelden çıkmadığını aktaran Hartoka, 'Turisti havaalanından alıp otele kadar bırakıyorlar. Otelde çalışan arkadaşlarımız çalışabildikleri için mutluyuz. Ama neticede gelen turistin bize bir faydası yok. Bize yerli turist, halk ve öğrenci lazım. Hiçbir kurumdan destek görmüyoruz ama bari köstek olunmasa. Canlı müzik yapmamız da sıkıntı yaratıyor. Zaten 12'den sonra müzik çalmak da yasak. Bunlar bizim için sorun teşkil eden unsurlar' şeklinde konuşarak sıkıntıları dile getirdi.
'UMUDUMU YİTİRMİYORUM'
Kaleiçi'nde en çok birayı satan işletme olmalarına rağmen bir o kadar da borcunun olduğunu söyleyen Hartoka, 'Devlete vergi borcum var. Evim, arabam yok. Bu kadar bira satışı yapmama rağmen. Ama umudumu yitirmiyorum. Bu böyle gitmez. Sabırsızlıkla bunun değişeceği günü bekliyoruz. Ama bir süre sıkıntı yaşayacağımızın farkındayız' açıklamasını yaptı.
'DEVRETMEYİ DÜŞÜNÜYORUM'
İsmini vermek istemeyen başka bir işletme sahibi ise uzun zamandır kar etmediğini aksine zarar ettiklerini ve dükkanını devretmeyi düşündüğünü anlatarak, 'Bizim sıkıntılarımız pandemiyle gelmedi. Zaten önceden esnafın hali kötüydü. Pandemi daha da dibe çekti bizi. Bunca zaman kapalı kaldık. Kaç yıllık çalışanlarımla yollarımı ayırmak zorunda kaldım. Biz de bir anda ne olduğunu şaşırdık. Ne desek bilmiyoruz. Bir yandan sağlık kaygısı var. Bir yandan ekonomik kaygı. Tamam virüs yayılmasın önlem alalım ama ne yiyeceğiz? Görüyoruz ki alınan ekonomik önlemler de bir işe yaramıyor. Bir sürü insan işsiz kaldı. Bana günde 10-15 tane genç geliyor iş sormak için. İşsizlik aldı başını gidiyor' şeklinde konuştu.
'KIŞA KADAR DAYANAMAM'
Kriz durumlarında en çok küçük esnafın etkilendiğini anlatan işletme sahibi, 'Bu sıkıntılar sadece pandemiyle gelen sıkıntılar değil. Ekonomik kriz epeydir var. Ekonomik kaygı da hata yapmamıza sebep oluyor. Zaten insanların dışarda harcayacak parası da kalmadı. Ben yerimi devretmek istiyorum. Ama devredecek insan bulamıyorum. Eskiden insanlar Kaleiçi'nde mekanı olsun diye can atardı. Şimdi biz zorla satmaya çalışıyoruz. Ben kışa kadar dayanamayacağım için devretmek istiyorum. Kış olunca işler daha da kötü olacak. Bunu görmek için üstün çaba harcamaya gerek yok' ifadelerine yer verdi. Özel/Dilan ERAY
