Gökyüzü, insanın en eski ve en sadık yol arkadaşıdır. Yıldızlar, yıllar boyunca insanlığın zamanı ölçme ve düzenleme aracı olarak kullanıldı. İnsanoğlu, evrenin karmaşıklığını anlamaya çalışırken zamanı da anlamlandırmaya çalıştı. Gün, ay ve yıl kavramları üzerine birçok medeniyet kendi takvim sistemlerini oluşturdu. Bunlardan biri de Roma İmparatoru Julius Caesar'ın emriyle Mısır astronomi bilgini Sosigenes'e yaptırdığı "Julyen" takvimi.
JULYEN TAKVİMİ: İLK ADIM
Julius Caesar'ın emriyle oluşturulan bu takvimde, bir yıl 365 gün olarak kabul edilir. Ancak gözlemcilerin fark ettiği bir husus vardı: Güneş yılı aslında 365 gün değil, 365.25 gün idi. Yani her yıl, gerçek astronomik yıla göre yaklaşık altı saatlik bir fark vardı.
Bu altı saatlik fark, her dört yılda bir tam bir günü temsil ediyordu. Dolayısıyla, Julius Caesar'ın takvimine göre her dört yılda bir ekstra bir gün eklenerek, yani 366 gün olarak kabul edilen bir "artık yıl" oluşturuldu. Ancak bu çözüm tam anlamıyla mükemmel değildi.
ŞUBAT NEDEN 28 GÜN?
Julyen takvimindeki ay düzenlemesi de oldukça ilginçtir. Takvimdeki ay sayısı, günleri eşit bir şekilde bölmek için tasarlanmamıştır. Örneğin, Şubat ayı, diğer aylara kıyasla kısa kalmıştır. Her dört yılda bir artık yıl eklenmesine rağmen, bu ekstra günü paylaşmak için aylar arasında bir dengesizlik oluşmuştur.
Julius Caesar'ın ardından gelen Roma İmparatoru Augustus, kendi aylarından birine özel bir önem verdi. Ağustos ayı, adını taşıyan imparatorun onuruyla anıldı. Ancak, Julius Caesar'ın ayı olan Temmuz'un 31 gün olması, Augustus'u rahatsız etti. Bu durumu düzeltmek için, Ağustos ayına bir gün eklemeye karar verdi. Bu ekstra gün, Şubat ayından alındı ve Ağustos'un da 31 gün olmasını sağladı. Bu durumda, Şubat ayı 28–29 gün arasında değişen gün sayısına sahip olmak zorunda kaldı.
Bugün, artık yıl kavramı hala kullanılıyor. Gregoryen takvimine göre artık yıl her dört yılda bir gerçekleşiyor. Bu, Şubat ayının 29 gün olduğu bir yıl demek. İnsanlık, zamanı ölçme ve yönetme konusundaki bu çabalarıyla, doğanın gizemleriyle uyum içinde yaşama çabasını yansıtmış.
Gökyüzünün gizemli dansıyla zamanı ölçmeye ve takip etmeye devam edeceğiz. Artık yıllar, geçmişten günümüze uzanan bir mirasın parçası olarak kalacak ve insanlığın zamanla olan ilişkisi, her geçen gün daha da derinleşecek.