2022 yılında başlayan depreme karşı dirençli kentler ve deprem bilinci için yürütülen çalışmaların bu yılki etkinliği, Antalya Büyükşehir Belediyesi’nde yapılan Antalya Deprem Master Planı Güçlendirme Konferansı ile gerçekleştirildi. Etkinliğe Profesör Doktor Mustafa Erdik, Profesör Doktor Alper İlki, Profesör Doktor Murat Altuğ Erberik, Doktor Bahadır Şadan ve İnşaat Yüksek Mühendisi Ömer Ülker konuşmacı olarak katıldı.
GÖRDÜKLERİMİ UNUTMAM MÜMKÜN DEĞİL
Programın açılış konuşmasını yapan Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, “Ülkemiz aktif fay hatları üzerinde yer aldığı için depremlere karşı her zaman duyarlı olmamız gereken bir coğrafyada bulunuyoruz. Son yıllarda yaşanan büyük depremler, toplumda derin yaralar açmış, altyapıyı ciddi şekilde etkilemiş ve pek çok insanımızın hayatına mal olmuştur. Depremler, sadece fiziksel hasar değil, tüm toplumu etkileyen psikolojik etkiler de yaratmaktadır. Bu nedenle, depreme hazırlık ve farkındalık çalışmaları her zamankinden daha önemli hale gelmiştir. En son 11 ilimizi etkileyen Şubat 2023 depremlerinde resmi kayıtlara göre 50 binin üzerinde insanımız hayatını kaybetti, yüz binlerce bina yıkıldı. Tüm ülkemizi derinden sarsan deprem bölgesinde yaşanan trajedi halen hafızalarımızda yerini korumaktadır. Kaldı ki, bölgeye o dönemde 6 defa gitmiş biri olarak gördüklerimi unutmam mümkün değildir. Depremler, ülkemizin coğrafi yapısı gereği kaçınılmaz bir gerçektir; ancak ‘deprem değil, tedbirsizlik öldürür’ sözü de hepimizin kabul ettiği bir gerçektir. İzmir 1999 yılında, İstanbul 2002 yılında deprem master planlarını hazırlamış olup, Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak 2022 yılı Mayıs ayında kentimizde olabilecek bir deprem felaketinin etkilerini azaltmak ve kentimizi depreme karşı dirençli hale getirmek amacıyla 6 Şubat depreminden önce deprem master planı çalışmalarını başlattık” dedi.
19 İLÇEMİZİ DE DEPREME HAZIRLIYORUZ
Belediyemiz bünyesinde Afet Yönetimi Daire Başkanlığını kurduk. “Planlı, kurallı, kimlikli kent Antalya” vizyonumuz ile Deprem Master Planı’nı, ilgili tüm paydaşlarımızla Antalya’nın 19 ilçesini kapsayacak şekilde hazırlıyoruz. Antalya Valiliği başkanlığında yürütülen İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP), deprem master planı hazırlama koordinasyonunu Büyükşehir Belediyesi’ne; master plan için gerekli yapı stoğu envanteri hazırlama görevini ise ilçe belediyelerimize vermiştir. İRAP’a göre deprem master planının bitiş tarihi 31 Aralık 2025’tir. Bu kapsamda 2022 Ağustos ayında ilgili 134 farklı kurum/kuruluş ve konusunda uzman 225 katılımcı ile 1. çalıştayımızı, Ekim 2023 ayında 2. çalıştayımızı gerçekleştirdik. Akdeniz Üniversitesi yerleşkesinde 1797 araç kapasiteli otopark ve 54 bin metrekare alana sahip çok amaçlı afet toplanma merkezini 2023 yılında tamamladık. 19 ilçe belediyesinden görevlendirilen 175 personelin katılımı ile bilgilendirme toplantıları gerçekleştirdik. Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığımız ile elde edilen yapı stoku envanterlerinin bir araya getirilip değerlendirme yapılabileceği bir veri tabanı programı oluşturduk” diye konuştu.
HAZIRLIKLAR BİLİM ÇERÇEVESİNDE SÜRÜYOR
“Deprem Master Planı’nın ana verisini teşkil eden ‘yapı stoğu envanteri’nin 19 ilçe belediyesinden temin edilmesi çalışmaları devam etmektedir” diyen Başkan Böcek, “Yapılan çalışmaların değerlendirilmesi ve bundan sonra yapılacaklarla ilgili yol haritası oluşturulması için, Türkiye Deprem Vakfı ile ‘Antalya İli Deprem Risk Değerlendirmesi ve Antalya Deprem Master Planı Hazırlığı Ortak Hizmet Projesi’ protokolü imzaladık. Bu sayede, Antalyamızın deprem master planını; bu konuda her branşta ülkemizin en iyi akademisyenlerinin danışmanlığında yürütmekteyiz. Plan hazırlığı sürecinde eş zamanlı olarak; Büyükşehir Belediyesi arşivinde bulunan tüm jeolojik ve jeoteknik raporlar, ilgili ulusal ve uluslararası akademik çalışmalar, DSİ yeraltı suyu verileri, AFAD heyelan haritaları, deprem ölçümleri gibi mevcut tüm veriler taranmıştır. Bilimsel veriler doğrultusunda ‘Antalya İline Ait Mevcut Jeolojik Veri Raporu’ hazırlanmıştır. Ayrıca, ilçe bazında; 2014-2023 yılları arasında 10 yıllık sürede arazi değişiminin gözlenebilmesi için uydu görüntüleri ile haritalar hazırladık” diyerek sözlerini sonlandırdı.
BİNA GÜÇLENDİRMELERİ YAPILABİLİR
Başkan Böcek’in ardından söz alan Profesör Doktor Mustafa Erdik, “Depreme güçlü binalar ile hazırlık yapmalıyız. Güçlü binaların ilk amacı insan hayatını korumaktır. İlk amaç budur; insan hayatta kaldıktan sonra maddi hasarları da azaltmak sonraki aşamalardır. Binaların güçlendirilmesi için binanın dışından yapılan iskelet yapılar dünya genelinde oldukça yaygındır. Bunun birçok yolu vardır. Bu iskelet yapılar sayesinde tarihi ve doğal yapılar için de Anıtlar Kurulu gibi resmi kurumlardan izin almanız gerekmez; çünkü bu yapılar tekrar sökülebilir şekildedir. Dünyanın çoğu ülkesinde bu şekilde binalar güçlendiriliyor. Özellikle bizim gibi beton kalitesi düşük binalar için oldukça önemli ve diğer yöntemlere göre daha kolay ve ucuz bir yapısal güçlendirme şeklidir. Özellikle çocuklarımızın gününün çoğunu geçirdiği okulları dışına yapılacak güçlendirici iskeletler ile okul binaları depreme dayanıklı hale getirilebilir” dedi.
YIK-YAP KANUNU
Kentsel dönüşüm ile alakalı da konuşan Profesör Doktor Mustafa Erdik, “Elimizdeki kentsel dönüşüm kanunu tamamen ‘yık-yap’ kanunudur. Bu durum şehirlerin dönüşmesini karşılamadığı gibi, deprem için dayanıklı binaların yapılmasını tam anlamıyla yerine getirmeye yarayan da bir kanun değildir” ifadelerini kullandı.