KÜLTÜR - SANAT

Dünyada ve Türkiye’de seçim serüveni

Dünya tarihindeki seçimlerin evrimi, demokrasinin özünü ve toplumların yönetimine katılımını yansıtıyor. Antik çağlardan günümüze kadar, seçimler insanların seslerini duyurduğu ve geleceklerini şekillendirdiği bir platform oldu. Seçimlerin tarih boyunca nasıl geliştiğine ve Türkiye'nin siyasi sahnesinde nasıl bir rol oynadığına göz atalım

SPARTA'NIN İLK HALK SEÇİMLERİ

MÖ 754 yılında, antik Yunan'ın güçlü şehir devleti Sparta, yönetiminde önemli bir adım attı: Ephorlar tarafından gerçekleştirilen ilk halk seçimleri. Bu olağanüstü karar, tüm vatandaşların hem oy kullanma hem de kamu görevine aday olma hakkını içeriyordu. Sparta Anayasası'nın yönetimi altında yapılan bu seçimler, demokrasinin temellerinin atıldığı bir dönemdi.

ATHENA'NIN DEMOKRATİK RÜZGARI

Ancak demokrasinin büyük çıkışı Atina'da gerçekleşti. MÖ 574 yılında, Solon'un Anayasası öncesinde Cleisthenes'in reformlarıyla tüm vatandaşlar kamu görevlerine aday olabilme ve halk meclislerinde oy kullanabilme hakkını kazandı. Atina'nın demokratik serüveni, sınırlı seçmen kitlesinden, tüm vatandaşlara doğru bir evrim geçirdi. Her ne kadar en yüksek sınıfların ayrıcalıkları hala var olsa da, bu dönüm noktası demokratik ilkelere doğru atılan önemli bir adımdı.

TÜRKİYE'DE SİYASET: SEÇİMLERİN DOĞUŞU

Türkiye'deki seçim macerası, 1876 Birinci Meşrutiyet Anayasası'nın getirdiği reformlarla başladı. Her ilin seçim çevresi haline gelmesi ve gizli oy kullanma uygulamasıyla birlikte, Türkiye'nin siyasi atmosferinde önemli bir dönemeçti. İlk Milletvekili Genel Seçimi olan 1877 seçimleri, ülkenin demokratik yolculuğunda önemli bir adımdı, ancak belirli mülkiyet şartları gibi kısıtlamalar hala mevcuttu.

CUMHURİYETİN İLK ADIMLARI: 1923 TÜRKİYE GENEL SEÇİMLERİ

Türkiye Cumhuriyeti'nin temelleri, seçim sandıklarında atıldı. 1920'de Osmanlı İmparatorluğu'nda yapılan genel seçimler, milliyetçi gruplarının işgale karşı direnişini yansıtıyordu. Ancak gerçek dönüm noktası, 1923 Türkiye genel seçimlerinde yaşandı. Bu seçimler, Türkiye'nin Cumhuriyet rejimi altındaki ilk demokratik seçimleri olarak tarihe geçti.

DEMOKRASİNİN ZAFERİ

1923 Türkiye genel seçimleri, Türk milletinin sesini yükselttiği bir dönemin başlangıcıydı. Mustafa Kemal Atatürk, Ankara'dan aday olarak seçildi ve Cumhuriyetin kurucusu olarak tarihe geçti. Seçim sonuçları, Müdafaa-i Hukuk Grubu'nun zaferini işaret ediyordu.

Bu seçimlerin ardından, Türkiye uluslararası alanda da saygınlığını kazanmaya başladı. 23 Temmuz 1923 tarihinde, Lozan Antlaşması imzalandı ve Türkiye'nin bağımsızlığı ve egemenliği resmen tanındı. Bu, Türk milletinin demokratik iradesinin uluslararası alandaki yansımasıydı.

1923 genel seçimlerinde Antalya’dan Ahmet Saki Bey, Hasan Sıtkı Bey, Murat Bey ve Rasih Bey Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne milletvekili olarak girdi.

Dünya tarihindeki seçimlerin evrimi, demokrasinin önemini ve gücünü vurguluyor. Antik çağlardan günümüze kadar, insanların kendilerini yönetme arzusu ve hakkı, seçimler vasıtasıyla ifade edildi. Türkiye'nin seçim tarihindeki bu önemli kilometre taşları, ülkenin demokratik yolculuğunun sadece bir parçası ve geleceğe doğru parlak bir ışık tutuyor.