SAĞLIK ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Antalya Şubesi Eş Başkanı Şükran İçöz, 5 Mayıs Dünya Ebeler Günü nedeniyle şube binasında basın açıklaması yaptı. İçöz, yaptığı açıklamada ebelerin yaşadığı sorunlara dikkat çekerken ‘Ebelik Yasası’nın bir an önce güncellenmesi gerektiğini belirtti. Yasa ile birlikte ebelerin görev analizinin güncellenmesini istediklerini söyleyen İçöz, birinci ve ikinci basamakta ebe olarak mesleklerini icra etme ortamının oluşturulması gerektiğini ifade etti. İçöz, “Birinci ve ikinci basamakta sağlık hizmetlerinin yönetiminde ebeler de yer almalıdır” dedi.
Aile Hekimliğinin yürürlüğe girmesiyle birlikte ebelik hizmetinde ve meslek tanımında değişim yaşandığını söyleyen İçöz, “Değişim önce mesleğin adının değiştirilmesiyle başlamış, ebenin adı ‘yardımcı sağlık personeli’, ‘aile sağlığı elamanı’, ‘aile sağlığı çalışanı’ gibi isimlerle mesleğin adı ortadan kaldırılmıştır. Bugün aile sağlığı merkezlerinde ebelerin yalnızca küçük bir kısmı (%25) istihdam edilmektedir. Aile hekimliği sisteminde, ebe aile sağlığı çalışanı olarak değerlendirilse de aile hekimi ile birlikte hizmet veren hemşire, ebe, sağlık memuru ve ATT de aile sağlığı çalışanı olarak tanımlanmaktadır. Buda şu anlama geliyor, sistem ebenin yerine aile sağlığı çalışanı olarak herkesin çalıştırılabilmesine olanak sağlıyor” dedi. İçöz, yataklı tedavi kurumlarında ise ebelik hizmetlerinin doktorlar tarafından verildiğini ekledi.
‘EĞİTİM SİSTEMİ DE SORUNLU’
Türkiye’de ebelerin eğitim sisteminde de sorunlar olduğunu söyleyen SES Antalya Şube Eş Başkanı Şükran İçöz, ebelik bölümlerinde yeterli eleman bulunmadığını belirtti. Ebelerin kendilerine yeterince yer bulamadığını ifade eden İçöz, “Uygulama alanları yetersiz olduğu için üniversitelerde ebelik bölümünün açılmasına izin verilmemesi ise sorunu daha da artırmaktadır Nitelikli ve yeterli uygulama alanları, nitelikli öğrenme, yeterli laboratuvar alanları öğrenciler için sağlanmalıdır. Yeterli eğiticinin ve uygulama alanının olmaması da ebe öğrencilerin yetkin bir şekilde yetişmelerine engel olmaktadır. Ebelik bölüm başkanları ebelerden olmalıdır. Uygulama alanlarından doktor, hemşire ve ebe öğrencilerinin eşit olarak yararlanma imkânı sağlanarak sağlık ekibinin birlikte geliştirilmesine imkân sağlanmalıdır” diye konuştu.
‘YASA BİR AN ÖNCE GÜNCELLENMELİ’
Ebelik yasasının bir an önce güncellenmesi gerektiğini ifade eden Eş Başkan İçöz, koruyucu sağlık hizmetlerine yatırımın artırılması, çalışma koşul ve ortamlarının iyileştirilmesi, sağlık sistemlerinin salgın, deprem gibi olağanüstü durumlara hazır olması için gerekli düzenlemelerin yapılmasını istediklerini söyledi. İçöz, yetkililere seslenerek ebelerin taleplerini ise şu şekilde sıraladı:
• Çalışırken ve emeklilikte insanca yaşamaya yetecek temel ücret
• Toplumun sağlık ihtiyaçlarını karşılayacak yeterli sayıda istihdamının sağlanması,
• Her iş yerine 7 /24 saat açık, nitelikli, ücretsiz ve anadilinde kreş hizmeti olmalı,
• Yıpranma payı sağlık ve sosyal hizmet emekçilerinin geçmiş yıllarını kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmeli,
• Doğum izinleri 24 ay ücretli olarak yeniden düzenlenmeli,
• Haksız ve hukuksuz şekilde ihraç edilen ebeler işlerine iade edilmeli,
• Atama bekleyen binlerce ebenin kadrolu güvenceli ataması yapılmalı,
• Ebelik mesleğinin görev tanımları yasal mevzuatta belirgin bir şekilde çizilmeli, belirsizlikler ortadan kaldırılmalıdır, mesleki tanımları düzenlenmeli,
• Sağlıkta şiddete, baskıya ve mobbinge karşı önleyici, etkin şiddet yasası çıkarılmalı,
• Aile sağlığı çalışanı değil, ebelik bağımsız meslek grubu olarak tanımlanmalı,
• Performansa dayalı esnek ve kuralsız çalışmaya karşı güvenceli iş ve güvenli çalışma koşulları sağlanmalı,
• DSÖ’nün hedefleri doğrultusunda ebeler güçlendirilmeli ve potansiyel güçlerini kullanmalarına fırsat verilmelidir.
• Ebelikte yüksek lisans ve üstü eğitim alanlara, eğitim düzeylerinin karşılığı olan ek gösterge verilmemekte. Uzman ebe ve Dr. Ebe kadroları tanınmalı ve özlük hakları buna göre düzenlenmeli
• Ebelerin kariyerleri önündeki engeller kaldırılmalı
• Ebelerin karar alma süreçlerine etkin katılımın sağlanması
HABER/ZAFER GÜVENÇ