KALEİÇİ'NDE esnaf, durgunluğun sadece kış mevsiminden dolayı olmadığını, yaşanan ekonomik krizin ve uygulanan yasakların sonuçlarının da her geçen gün sorun olarak geri döndüğünü söylüyor. Krizden ötürü insanların alım gücünün düştüğünü ve tüketim yapmayı bıraktıklarını belirten esnaf bir çok dükkanın geçici ya da kalıcı olarak kapandığını, daha da kapanacağını öngördü.
'ESNAFI SIKIŞTIRIYORLAR'
Kaleiçi Meyhanesi'inde çalışan ve yıllardır bu sektörde olduğunu belirten Akın Bey, satışların geçen kışa oranla yüzde 40 düştüğünü belirterek, 'Esnafı çok fazla sıkıştırıyorlar. Mesela saat onikiden sonra müzik açmamız yasak. Bekçiler her şeye karışıyor. Gelen müşterilerimiz araçla içeri giremiyorlar. Yağmur yağışları olunca alt yapı kötü olduğu için her yer göle dönüyor. Kaleiçi genelde orta sınıf müşteriye hitap ediyor. Orta sınıf müşterinin de alım gücü düştü. Eskiden öğretmenler doktorlar gelirdi. Doktorlar kaldı, öğretmenler gitti. Kaleiçi artık öğrencinin kolaylıkla gelip vakit geçirebileceği bir yer olmaktan çıktı. Alkole sıklıkla zam yapılıyor. Bunu mecburen fiyatlara yansıtıyorsunuz. Bu sefer maliyetleriniz artıyor. Sonra bazı şeylerin kalitesinden ödün vermek zorunda kalıyorsunuz. Personel çıkarmak zorunda kalıyorsunuz. Böyle durumlarda önce personeli yollarlar. Sonra iş yeri sahipleri terk etmek zorunda kalırlar. Böyle giderse her şey daha kötü olur. Daha şimdiden dükkanı kapalı olan bir kaç yer var çevremizde. Sezona kadar artacak gibi görünüyor' açıklamalarını yapıp kaygılarını dile getirdi.
'İŞ YOK, AÇIZ!'
Eskiden öğrencilerin, gün fark etmeksizin Kaleiçi'ne sık sık geldiğini dile getiren Kaleiçi Taksi çalışanı Muhammet Telli, 'Artık eskisi gibi öğrenciler de rahatlıkla dışarı çıkamıyor. 15 Temmuz'dan beri bu böyle. Onlar da haklı. Eskiden bir içeceği 3-5 liraya içerken artık ikinci içeceği içmek lüks oldu. Mazota sürekli zam olduğu için taksi ücretlerinin yüksek olmasından ötürü taksiyi de tercih edemiyorlar. Erkenden eve gitmek zorunda kalıyorlar ya da hiç çıkmıyorlar. Zaten ailelerinden uzakta kira, fatura derdi ile uğraşırken nefes almak için dışarı çıkmaya kalktıklarında cepleri yanıyor. Kısmak zorunda kalıyorlar bazı şeylerden. Taksici desen ayrı dertli. İş yok, açız. Araba çalışmazsa nasıl para kazanacağız? Durum böyle olunca işten çıkarılmalar oluyor. Her an daha da aç kalma tehlikesi ile karşı karşıyayız. Sadece Kaleiçi'nde değil. Her yer böyle. Piyasanın tadı yok' şeklinde isyan etti.
'2015'TEN BERİ KÖTÜLEŞİYOR'
Filika mekanı sahibi Sedat Hartoka, var olan durgunluğu sadece kış mevsimine bağlamanın söz konusu olmayacağını belirterek, 'İlk defa kış yaşamıyoruz. Bir ekonomik kriz var. Bütün sektörler, bütün şehir, ülke böyle. Kriz olunca insanlar tüketimi azalttı. Bu azalma yeni olan bir şey değil. Geçen sene de vardı. Ama bu sene daha kötü. 2015'ten beri artarak geliyor. Artık her şeye yasak koymaya başladılar. Mesela saat on ikiden sonra müzik açma yasağı var. Denetimciler kontrole çıkıyorlar ve insaf etmeden 30 bin liralık cezalar yazıyorlar. Kaleiçi'nde de bu cezayı almayan kalmamıştır. Günah değil mi bu kadar para? Biz bir sezonda o kadar para kazanmıyoruz. Buüzüm yemek mi?Bağcıyı dövmek mi? Bu bağcıyı öldürmek. Ben 13 senedir esnaflık yapıyorum Kaleiçi'nde 4 tane dükkanım varken şimdi sadece burası var' sözlerini aktarırken, bu durumdan tedirgin olduğunu belirtti.
'DÜKKANLAR KAPANABİLİR'
Hartoka, 'İnsanların yüzünde mutsuzluk var. Son zamanlarda yaşananlar bizi mutsuz etti. Kara kara neler yapacağız diye düşünüyoruz. Biz bir biraya yüzde 80 vergi ödüyoruz. Bu kadar vergi öderken, nasıl kazanç sağlayacağız? İçim kan ağlayarak kaç tane arkadaşımla yollarımı ayırdım. Asgari ücrete300 lira zam yaptılar ki bu da geçinmek için az. Yani yapılan çözüm aslında çözüm değil. Daha büyük sorunlara sebep olacak. Sadece bizde değil her esnaf bu durumda. Daha bugün beni arayıp ödemesi olduğunu ama parası olmadığını söyleyen arkadaşlarım oldu. Herkes az gelen müşteriyi kazanmak için, her şeyin en iyisini yapmaya çalışıyor.Bu da kurtlar sofrasına dönüşüyor. Nisan gibi yine gelin yanıma buradaki mekanların yarısından fazlası ya kapatmış ya da el değiştirmiş olacak. Bu kadar da iddialıyım. Ayrıca bu dükkanlar yıllardır burada esnaflık yapan yerler. Ama kriz, yıl falan dinlemiyor. Benim de bu zamanki emeklerimin karşılığı iflasın eşiğinde olmam' sözlerini söyleyerek, üzgün olduğunu belirtti.
Özel/Dilan Eray