Serik adını nereden aldı?

SERİK ilçesi batıda; Antalya merkez ilçe, doğuda; Manavgat ilçesi, kuzeyde; Burdur iline bağlı Bucak ve Isparta iline bağlı Sütçüler ilçeleri, Güney’de; Akdeniz ile çevrilidir. Serik, Antalya ilinin 38 km doğusunda bulunmaktadır. Önemli bir turizm bölgesi olan Serik, Antalya iline bağlı bir ilçedir. Batısında Antalya merkez ilçe, doğusunda Manavgat ve kuzeyinde Burdur yer almaktadır. 2022 yılında yapılan nüfus sayımına göre ilçenin nüfusu 139.545 kişiden oluşmaktadır. 550 km² yüz ölçümüne sahip olan ilçe doğal güzellikleri ile ün yapmıştır. Dağlık kesimlerde hayvancılığın yoğun olarak yapıldığı bilinmektedir. Ayrıca ilçe sahip olduğu doğal güzellikler ve tarihe şahitlik eden antik kentleriyle önemli turizm noktalarından biridir. Serik ilçesinde ilk yerleşim yeri, M.S. II. yüzyılda Bergama Krallığına bağlı olarak bugünkü Yanköy Köyü yakınlarında bulunan ‘Sillyon’ (Koçhisar tepesinde) ve Belkıs köyünde ‘Aspendos’ olarak iki yerde kurulmuştur. İlçe, tarihte çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapması bakımından önemli bir yere sahiptir. Peki, nereden geliyor bu ilçenin ismi?

‘SERİK’ İSMİNİ NEREDEN ALDI?

Selçukluların Antalya’da  ilk olarak Sillyon’a yerleştikleri biliniyor. Buraya ise ‘Karahisar-I Teke’ adını vermişler. Sillyon’a Türk kültürünü yerleştirmek amacıyla Silyon’un girişine bir mescit yapmışlar. Bölgeye dair eski belgelerin kaydı incelendiğinde bu bölgeye ‘Cemat-ı Etrak-ı Serik’ (Serik Türk Cemaati) ile ‘Kökez’ adında bir grubun yerleştiği tespit edilmiştir. Yine eski belgelere göre Kökez grubu, bugünkü Aspendos harabelerine  yerleşmiştir. Evliya Çelebi’nin Seyahatnamesi’nde geçen ‘Serik Pazarı’, (Serek Pazarı) ‘Serik Dağı’ ve Osmanlı belgelerinde geçen ‘Surlu Kökez’ yerleşim yeri bugünkü Aspendos Kalesi çevresidir.

Ayrıca konuya dair Osmanlı belgelerinde XV. yüzyılın ortalarına ait kayıtlarda ‘Körfez Yeri’ ve ‘Surlu Körfez’ gibi topluluk isimleri mevcut. Bununla beraber Körfez topluluğunun bugünkü Serik merkezinin yakınlarında bulunan Aspendos Harabeleri`ne yerleştiği biliniyor. Çünkü Evliya Çelebinin Seyahatname`sinde geçen ‘Serik Pazarı, Serik Dağı’ ile Tahrir Defterleri`nde geçen ‘Surlu Kökez’ yerleşim yeri bir arada düşünüldüğünde Kökez cemaatinin Aspendos’a yerleştiği biliniyor.

‘ŞEVKETİYE’DEN KÖKEZ’E KÖKEZ’DEN SERİK’E’

Eski Osmanlı belgelerine göre burada 79 hane 395 nüfus vardı. Ayrıca Kürüş köyünde bir cami, Boğazak köyü sınırları içinde bulunan Karadayı Mezarlığı, Kocamezarlık ile Boğazak mezarlığı içinde XVII. yüzyılın başlarına ait bazı mezar taşlarının bulunması, Serik bölgesindeki ilk yerleşim yerinin Boğazak köyü civarındaki ‘Antik Kirse Tepesi’ civarı olabileceği düşünülüyor. XIX. yüzyılın sonlarında Rumeli`den gelen göçmenler Kökez Çeşmesi`nin çevresinde 73 hane olarak yerleştirilerek günümüzdeki Serik`in temeli olan ‘Şevketiye’ köyünün kurulduğu biliniyor. Ama halk bu yerleşim birimine devletin verdiği ‘Şevketiye’ ismi yerine Kökez ismini kullanmışlardır. Bu karışıklığı gidermek için Cumhuriyetin ilk yıllarında 26 Haziran 1926 tarihinde Kökez köyü ilçe merkezi haline getirilmiş ve Serik adıyla kayıtlara geçirilmiştir. HABER/BUSE ER