Bir zamanlar adı Rhizos olan bu şehirde, yüzyıllar önce Kolhisliler ve Makronlar yaşadı. Kendi halinde, denizle iç içe geçmiş bu halklar, Karadeniz’in derin sularından geçimlerini sağlayan, dağların arasında kaybolan patikalarda hayatlarını sürdürdü.Bir gün, uzak diyarlardan İyon kolonistleri çıkageldi. Onlar, Rize’yi bir ticaret limanına çevirdiler fakat zamanla, daha güçlü imparatorluklar bu zengin topraklara göz dikti. Roma İmparatorluğu, Karadeniz’in bu nadide köşesini egemenliği altına alırken, Rize halkı Roma’nın gücünü iliklerine kadar hissetti. Ardından Bizans’ın güçlü elleri Rize’yi kucakladı. Yüzyıllar boyunca Bizans’ın himayesi altında kalan şehir, Arap akınlarına karşı savunuldu, dağlar ve denizler bu zorlu mücadelenin sessiz tanıkları oldu.
1461 yılına gelindiğinde, Karadeniz’in ufkunda başka bir imparatorluğun bayrağı dalgalandı. Fatih Sultan Mehmet, Rize’yi Osmanlı topraklarına kattı. Osmanlı’nın güçlü kanatları altında Rize, hem ticaretin hem de denizciliğin geliştiği bir şehir haline geldi. Osmanlı gemileri bu kıyılarda demirliyor, çayırlarında çay ekiliyor, pazarlarında türlü türlü ürünler satılıyordu. Ancak en büyük değişim Cumhuriyet’in doğuşuyla geldi. 1923’te Türkiye Cumhuriyeti kurulunca Rize de yeni bir kimliğe büründü. Şehri asıl değiştiren, çayın bu topraklarda kök salmasıydı. 1940’lardan itibaren Rize, çayın anavatanı oldu. Artık her baharda yeşeren çay filizleri, Rize halkının el emeğiyle toplanıyor, harmanlanıyor. O günden bugüne, Rize’nin çayı her fincanda, her yudumda Karadeniz’in kokusunu taşır oldu.
Rize’nin antik çağdaki ismi Rhizos’tu. ‘Rhizos,’ Yunanca’da ‘dağ eteği’ anlamına geliyor. Burası dağların eteklerine sımsıkı sarılmış bir şehir. Rhizos zaman içinde aktarılırken ‘Rize’ şekline evirildi ve bugün kullanılan şeklini aldı.