Evet, tanım tam da böyle. Borç sarmalına giren küçüğü büyüğü esnaf, hükümetten amasız, fakatsız, lakinsiz sıfır faizli 'Nefes Kredisi' istiyor. Hani kamu bankalarının geçtiğimiz yıl esnafa ve küçük işletmelere Esnafa Destek Kredisi adı altında verdiği 'Halden Anlayan' kredi ödemeleri yapılmıştı ya. Şimdilerde yine ağır vergiler, yüksek faturalar ve fahiş kiralar nedeniyle çarkı döndüremez hale gelmiş esnaf kesimi. Derdin devasını ise devlet babadan talep ediyor.
***
Salgın nedeniyle işleri durma noktasına gelen ve fakat normalleşme sürecinde de belini doğrultamayan esnaf, halen ayakta kalma mücadelesi veriyor. Geliri azalıp da çalışanın maaşı, stopajı, vergisi algısı, faturası ve işyeri kirasıyla boğuşurken, son çare kredi ve kredi kartlarına yüklenir olmuş. Artan kredi faizlerine de tepkili olan küçük esnaf, bir taraftan Eylül vadeli kredi borçlarını ödemeye, diğer yandan zorunlu ödemelerinin altından kalkmaya çalışarak acıyı bal eğler olmuş.
***
Özellikle de artan elektrik faturaları, zaten işleri durgun olan esnafı, iyiden iyiye bezdirmiş. 'Nasıl öderiz bilmiyoruz' un yanıtını bulamayan esnaf, görünen o ki çareyi elektrik düğmesine dokunmamakta bulmuş. Ehh elektrikleri kapatmak, kepenk kapatmaktan iyidir.
Işıklar Caddesi'nden Atatürk Caddesi'ne doğru yürüyorum, 'hem ziyaret, hem ticaret' diyerek. Belki bir iki alış veriş falan. Yola revan oldum, önce gözüme ilişen köşedeki butik. Aaa kapatmış, kepengi asmış 'devren kiralık' levhasını. Özel tasarım çalışırdı, zevkliydi vitrini. 'Yazık olmuş' diye düşünerek devam ettim. Gümüşçü Doğan, vitrini ışıl ışıl olurdu. Ayakkabıcı bilmem kim, vitrini gün ışığına teslim etmiş, ışıkları yanmıyor. Ne ola ki; kapalı mı acaba derken esnaf arkadaş, kaldırımın kenarına attığı taburede oturmuş çayını yudumluyor efkarlı tarafından.
***
Dükkanın kapısından içeriye girdim, ardım sıra geldi gümüşçü Doğan 'hayrola neden vitrinin, dükkanı ışıkları kapalı' diye sordum. 'Abla, yüksek elektrik faturaları ile baş edemeyince, elimizi elektrik düğmesine uzatamıyoruz' cevabımı aldım. Esnafın çözümü, müşteriyi dükkanın ışıklarını kapatarak beklemek olmuş... Doğru kepenk kapatmaktan daha iyidir ışıkları kapatmak. Onlar, adları küçük dertleri büyük esnaf.
